1. Ý nghĩa của việc xác định cha mẹ cho con đẻ

Nhằm xác định thân phận và quan hệ huyết thống giữa các chủ thể, góp phần ổn định các mối quan hệ trong gia đình và ngoài xã hội. Đồng thời việc xác định cha, mẹ, con còn có ý nghĩa quan trọng trong việc thực hiện các yêu cầu cấp dưỡng hay tài sản thừa kế do người chết để lại.

Theo quy định tại điều 88 Luật hôn nhân gia đình 2014 xác định cha, mẹ cho con được thực hiện trên các nguyên tắc sau:

* Con sinh ra trong thời kỳ hôn nhân hoặc do người vợ có thai trong thời kỳ hôn nhân là con chung của vợ chồng.

* Con được sinh ra trong thời hạn 300 ngày kể từ thời điểm chấm dứt hôn nhân được coi là con do người vợ có thai trong thời kỳ hôn nhân.

* Con sinh ra trước ngày đăng ký kết hôn và được cha mẹ thừa nhận là con chung của vợ chồng, trường hợp cha mẹ không thừa nhận con phải có chứng cứ và được Tòa án xác định. Người được nhận và không được nhận là cha, mẹ của một người có thể yêu cầu Tòa án xác định người đó là con mình hay không.

Việc xác định này mang lại hai ý nghĩa chính

1.1. Ý nghĩa về mặt xã hội:

• Trẻ em là những chủ nhân tương lai của đất nước. Đối với trẻ gia đình là cầu nối của trẻ với xã hội, môi trường bên ngoài. Gia đình không chỉ đóng vai trò quan trọng trong việc nuôi dưỡng, giáo dục và hình thành nhân cách một đứa trẻ mà còn góp phần lớn tạo ra những thành công khi trẻ trưởng thành. Không có gia đình làm điểm tựa thiếu sự dạy dỗ và yêu thương chăm sóc của cha, mẹ, trẻ sẽ có tâm lý lệch lạc, tự do, ngang bướng, bất cần. Chúng dễ dàng phạm tội khi bị rủ rê, lôi kéo…. gây nguy hiểm cho xã hội. Vì thế việc xác định cha mẹ con sẽ là cơ sở cho việc xác lập quan hệ cha, mẹ, con, trong thực tế, tạo điều kiện cho trẻ em được chăm sóc nuôi dưỡng giáo dục trong môi trường gia đình và nâng cao ý thức trách nhiệm của các thành viên trong gia đình.
• Bên cạnh đó việc xác định cha, mẹ, con, còn góp phần làm ổn định lại các mối quan hệ phức tạp trong đời sống xã hội. Do tác động của nền kinh tế thị trường cùng xu hướng xã hội nhập quốc tế thay đổi phần nào quan niệm về hôn nhân và gia đình. Từ đó nảy sinh các kiểu sống trong gia đình không bình thường so với lối sống truyền thống, gây ra sự bất ổn cho thiết chế gia đình.
• Xác định cha mẹ con phần nào giúp xóa bỏ tư tưởng lạc hậu trọng nam khinh nữ, phân biệt đối xử giữa con trong giá thú với con ngoài giá thú, tạo nên sự bình đẳng giữa các con mang lại cuộc sống tốt đẹp hơn cho trẻ.

1.2. Ý nghĩa về mặt pháp lý:

• Xác định cha mẹ con nhằm xác thực mối quan hệ mẹ - con; cha - con qua đó làm phát sinh quyền và nghĩa vụ của các chủ thể này. Chế định xác định cha mẹ con tạo cơ sở pháp lý để Tòa án quyết định tranh chấp về: nuôi con, cấp dưỡng, thừa kế,... giữa cha, mẹ, con, cũng như các thành viên khác trong gia đình nhằm đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp tốt nhất cho họ.
• Việc xác định cha mẹ con còn liên quan tới nhiều chế định trong pháp luật dân sự như: trong giao dịch dân sự, xác định cha, mẹ con có ý nghĩa việc xác định yêu cầu tuyên bố giao dịch vô hiệu do người chưa thành niên thực hiện; trong chế định tài sản và quyền sở hữu xác định cha, mẹ, con, còn có ý nghĩa trong việc xác định căn cứ xác lập quyền sở hữu, quyền quản lý, sử dụng và định đoạt,...