Năm 1504, một chàng trai Tây Ban Nha 19 tuổi đầy tham vọng tên là Hernán Cortés bỏ học ngành luật và đi tìm những thuộc địa cho đất nước mình ở Tân Thế Giới. Dừng chân lần đầu ở Santo Domingo (quần đảo ngày nay bao gồm Haiti và Cộng Hòa Dominica), rồi ở Cuba, sau đó, anh nghe nói về một vùng đất phía tây gọi là Mexico- một đế quốc đầy vàng do người Aztec thống trị, với thủ phủ vùng cao tráng lệ Tenochtilán. Từ đó trở đi, Cortés chỉ có một ý nghĩ: Một ngày nào đó anh sẽ chinh phục và định cư trên đất Mexico.

Trên mười năm kế tiếp, Cortés chậm rãi vươn dần cao lên trong cấp bậc, cuối cùng trở thành bí thư của thống đốc Tây Ban Nha ở Cuba và rồi thủ quỹ của nhà vua ở hòn đảo đó. Dù vậy, trong tâm trí anh, anh chỉ đơn giản đặt cược cho thời gian của mình. Anh nhẫn nại chờ đợi trong khi Tây Ban Nha cử những người khác tới Mexico, nhiều người trong số họ không bao giờ quay về nữa. 

Cuối cùng, năm 1518, thống đốc Cuba, Diego de Velázquez, chỉ định Cortés làm trưởng đoàn một đoàn thám hiểm để khám phá điều gì xảy ra cho những nhà thám hiểm trước đó, tìm kiếm vàng và đặt nền móng cho sự thống trị của Tây Ban Nha. Tuy nhiên, Velázquez muốn tự mình thực hiện việc cai trị trong tương lai đó, vì thế chuyến thám hiểm này ông ta cần một người có thể kiểm soát được. Chẳng bao lâu ông ta trở nên ngờ vực Cortés- người này thông minh, có lẽ quá đỗi thông minh nữa. Có lệnh truyền cho Cortés rằng thống đốc đã nghĩ lại về việc cử ông tới Mexico. Quyết định không cho Velázquez có thời gian nuôi dưỡng mối nghi ngờ, Cortés tìm cách trốn khỏi Cuba vào giữa đêm với mười một chiếc tàu. Ông sẽ tự mình lý giải với viên thống đốc sau. 

Đoàn thám hiểm đổ bộ lên bờ biển phía đông Mexico và tháng 3/1519. Trong vài tháng kế tiếp Cortés lên kế hoạch hành động- tìm ra thị trấn Veracruz, kết đồng minh với những bộ lạc địa phương, những bộ lạc căm ghét người Aztec; và đặt quan hệ ban đầu với hoàng đế Aztec. Kinh đô của ông ta nằm cách khoảng 259 dặm về phía tây. Nhưng có một vấn đề gây khó khăn cho nhà thực dân Tây Ban Nha: Trong số 500 binh sĩ đã cùng ông lên tàu từ Cuba có một nhóm người do Velázquez bố trí làm gián điệp và gây khó khăn cho ông nếu ông vượt qua thẩm quyền của mình.

Những người trung thành với Velázquez này tố cáo Cortés về việc quản lý tồi số vàng mà ông thu được; và khi việc ông dự định chinh phục Mexico trở nên rõ ràng, họ tung tin đồn rằng ông bị mất trí- một cáo buộc hoàn toàn thuyết phục đối với một người dự định dẫn 500 người chống lại nửa triệu người Aztec- những chiến binh dự tợn nghe nói đã từng ăn thịt tù nhân của họ và đeo những tấm da như là những chiến tích. Một người có lý trí sẽ mang số vàng thu được quay về Cuba, và sẽ quay lại đó sau với một đội quân hùng hậu. Vì sao lại phải ở lại vùng đất bị ngăn cấm này, với những chúng bệnh và sự thiếu thốn tiện nghi, khi quân số họ vượt quá lượng hậu cần? Vì sao không về Cuba, quay lại quê nhà, nơi những nông trại, những người vợ và cuộc đời tốt đẹp đang chờ họ? 

Cortés làm điều ông có thể làm đối với những kẻ quấy rối này, đút lót cho một số, làm ngơ một số khác. Đồng thời, ông làm việc để xây dựng một quan hệ tốt với số thuộc cấp còn lại để những kẻ hay càu nhàu không thể gây hại cho ông. Mọi việc dường như tốt đẹp cho đến đêm 30 tháng 7, khi Cortés bị đánh thức bởi một thủy thủ Tây Ban Nha. Anh ta xin tha thứ và thú nhận rằng anh ta đã gia nhập một nhóm để đánh cắp một con tàu và ngay đêm đó sẽ quay về Cuba. Những kẻ âm mưu sẽ báo lại với Velázquez về mục đích muốn tự mình chinh phục Mexico của Cortés. 

Cortés thấy rằng đây là thời điểm quyết định của đoàn thám hiểm. Ông có thể dễ dàng dập tắt âm mưu đó, nhưng rồi sẽ có những âm mư khác. Lính của ông có nhiều người thô lỗ, và đầu óc họ đặt vào vàng, Cuba, gia đình họ- mọi thứ, trừ việc chiến đấu với người Aztec. Ông không thể chinh phạt một đế quốc với những người chia rẽ và không đáng tin cậy như thế, nhưng làm cách nào để đem tới cho họ sức mạnh và sự tập trung cho công việc to tát mà ông đang đối mặt? Suy nghĩ kỹ càng rồi, ông quyết định hành động nhanh chóng. Ông tóm cổ tất cả những kẻ âm mưu và treo cổ hai tên đầu sỏ. Kế tiếp, ông đút lót cho các viên hoa tiêu để khoét lỗ cho mọi con thuyền và rồi thông báo rằng những con hà đã ăn xuyên qua lớp ván của những con thuyền khiến chúng không còn vượt biển được nữa. 

Vờ như buồn phiền vì tin tức đó, Cortés ra lệnh những gì có thể cứu được sẽ được đưa lên bờ rồi cho đánh chìm những con tàu. Những người hoa tiêu tuân lệnh, nhưng không đục đủ số lỗ và chỉ có 5 con tàu bị đắm. Câu chuyện về những con hà đã đủ sức thuyết phục, và những người lính chấp nhận tin tức về 5 con tàu với sự thản nhiên. Nhưng vài ngày sau, khi có nhiều thuyền chìm hơn và chỉ còn một chiếc trên mặt nước, họ thấy rõ Cortés đã xếp đặt mọi việc. Khi ông triệu tập một cuộc họp, họ muốn nổi loạn và giết chết ông. 

Lúc này không có thời gian cho sự nhã nhặn. Cortés nói với những người của ông: Ông chịu trách nhiệm cho biến cố này, ông thừa nhận đã ra lệnh thực hiện nó, nhưng bây giờ không còn đường quay lại nữa. Họ có thể treo cổ ông, nhưng họ bị vây quanh bởi những người da đỏ thù địch và không có tàu; chia rẽ lẫn nhau và không có người lãnh đạo, họ sẽ tiêu đời. Chọn lựa duy nhất là theo ông tới Tenochtitlán. Chỉ có chính phục được Aztec, trở thành lãnh chúa Mexico, họ mới có thể sống sót quay lại Cuba. Để tới được Tenochtitlán họ phải chiến đấu hết mình. Họ phải đoàn kết, bất kỳ chia rẽ nào cũng đều dẫn tới thất bại và cái chết khủng khiếp. Hoàn cảnh rất tuyệt vọng, nhưng nếu họ biến tuyệt vọng thành sức mạnh, Cortés bảo đảm rằng ông có thể dành chiến thắng. Vì quân số quá ít, vinh quang và sự giàu có sẽ càng to lớn hơn. Bất cứ người nào hèn nhát không dám thử thách có thể lên con tàu còn lại và quay về. 

Không ai chấp nhận đề nghị đó, và con tàu cuối cùng cũng bị đánh chìm. Trong vài tháng kế tiếp, Cortés duy trì quân đội của mình cách xa Veracruz và bờ biển. Họ tập trung vào Tenochtitlán, trung tâm của đế quốc Aztech. Những kẻ hay càu nhàu, tư lợi và tham lam đều biến mất. Hiểu rõ hoàn cảnh nguy hiểm của mình, những người thực dân Tây Ban Nha này đã chiến đấu hết mình. Khoảng hai năm sau khi phá hủy những con tàu Tây Ban Nha, với sự giúp sức của những đồng minh da đỏ, quân đội của Cortés đã bao vây Tenochtitlán và xâm chiếm được đế quốc Aztech. 

Sau sự kiện đó, có một nhà văn đã viết trong tác phẩm của mình như sau: (Cortés đã cho đánh chìm cả 10 con tàu. Chắc chắn là Cuba vẫn còn ở đó, giữa biển khơi xanh thẳm, với những nông trại, những con bò và những người da đỏ đã được thuần hóa; nhưng con đường về Cuba không còn băng qua những đợt sóng xanh ngập nắng, đu đưa trong sự lười nhác êm đềm, không hề biết tới hiểm nguy và nỗ lực; nó băng qua Motecucuma, bị cai trị bởi thủ đoạn, bởi sức mạnh, hoặc cả hai; băng qua một biển người da đỏ hiếu chiến, những kẻ ăn thịt tù nhân của họ và đeo những tấm da người như là những chiến tích; với một nhát rìu từ bàn tay tàn bạo của tù trưởng của họ, năm trăm người mất tích sẽ trôi ra khỏi những ký ức và hy vọng nối kết linh hồn của họ với hòn đảo quê nhà; với một nhát rìu, lưng họ trở thành khô héo và mất hết mọi cảm giác về cuộc sống. Từ giờ trở đi, đối với họ, tất cả cuộc đời ở phía trước, hướng về những đỉnh núi cao bị cấm ngăn mọc lên sừng sững ở chân trời như thể ngăn chặn mọi sự xâm nhập vào cái mà giờ đây không chỉ là khát vọng của họ, mà còn là mục tiêu khả dĩ duy nhất của họ - Mexico, bí ẩn và hùng mạnh, nằm sau những bộ lạc nghịch thù.)

Vào đêm các thủy thủ của ông có âm mưu, Cortes đã gấp rút suy nghĩ. Nguồn gốc của vấn đề mà ông đối mặt là gì? Đó không phải là những tên gián điệp của Vezláquez, hay kẻ thù Aztec, hay những kẻ không đáng tin đang chống lại ông. Nguồn gốc của vấn đề là những người theo phe ông và những con thuyền trên bến cảng. Binh lính của ông bị phân tâm và phân trí. Họ suy nghĩ về những điều sai lệch – vợ họ, giấc mơ vàng của họ, kế hoạch tương lai của họ. Và ở phía sau tâm trí họ luôn luôn là một con đường để tẩu thoát: Nếu cuộc xâm lược này trở nên tồi tệ, họ có thể về nhà. Những con thuyền trên bến cảng không chỉ là phương tiện vận chuyển mà chúng còn đại diện cho Cuba, sự tự do để rời bỏ Mexico, khả năng để tìm quân tiếp viện – rất khả năng. 

Đối với binh sĩ, những con thuyền là một chỗ tựa nương, một cái gì đó để dựa vào khi mọi sự trở nên tệ hại. Khi Cortes đã nhận diện được vấn đề, giải pháp rất đơn giản: Phá hủy những con thuyền. Bằng cách đẩy người của ông vào tuyệt lộ, ông có thể khiến cho họ chiến đấu với cường độ cao nhất. 

Ý thức về sự khẩn cấp đến từ một nối kết mạnh mẽ với hiện tại. Thay vì mơ tới việc được giải cứu hay hy vọng một tương lai tốt đẹp hơn, ta phải đối diện với vấn đề trước mắt. Thất bại là diệt vong. Những người đặt hoàn toàn tâm trí của mình vào vấn đề rất tức thời rất đáng gờm, bởi vì họ tập trung rất dữ dội, họ có vẻ như mạnh mẽ hơn là điều người khác thấy ở họ. Ý thức về sự khẩn cấp nhân lên gấp bội sức mạnh của họ và mang đến cho họ động lực. Thay vì năm trăm người, đột nhiên Cortes có một lực lượng quân đội lớn hơn nhiều sau lưng ông ta.  

Như Cortes, ta phải xác định nguyên do vấn đề của ta. Đó không phải là mọi người quanh ta; đó là bản thân ta và tinh thần mà từ đó ta đối mặt với thế giới. Ở phía sau tâm trí ta, ta giữ một lối thoát, một chỗ tựa nương, một cái gì đó để quay về khi mọi việc trở nên tồi tệ. Có lẽ ta có thể dựa vào một quan hệ phong phú nào đó để mua được lối thoát; có lẽ còn một cơ may lớn nào đó ở phía chân trời, những triển vọng vô hạn của thời gian dường như đang ở phía trước mặt ta. Giống như những binh sĩ của Cortes xem những con thuyền của họ như là một sự bảo hiểm, ta thường sẽ xem chỗ dựa này như là một lời chúc phúc - nhưng trên thực tế nó là một lời nguyền độc địa. Nó phân cách ta. Bởi vì ta nghĩ ta có những chọn lựa, ta không bao giờ đặt tâm trí đủ sâu vào một việc để tiến hành nó một cách trọn vẹn, và ta không bao giờ hoàn toàn có được cái mà ta muốn. Đôi khi ta cần phải đánh chìm những con thuyền của ta, thiêu rụi chúng đi, và chỉ để lại cho ta một lựa chọn duy nhất: thành công hay thất bại.

Hãy làm cho việc thiêu rụi những con tàu càng khả thi càng tốt – rời khỏi tấm lưới an toàn của ta. Đôi khi ta phải trở nên tuyệt vọng chút ít để đi tới bất kỳ nơi đâu. Vì thế, cha tôi đã dạy tôi: Những vị chỉ huy quân đội cổ đại – những kẻ biết rõ tác động của sự khẩn cấp và biết rõ việc nó gợi lên ở binh lính sự dũng cảm cao nhất từ trong tuyệt vọng ra sao – không bỏ qua bất cứ điều gì để tạo nên một sức mạnh như thế lên binh lính của họ.