Sinh viên khối ngành Kinh tế đang đối mặt với môi trường kinh doanh ngày càng cạnh tranh và phức tạp. Để đạt thành công trong lĩnh vực này, việc rèn luyện và phát triển các kỹ năng cần thiết ngay từ hiện tại là rất quan trọng. Bài viết này sẽ phân tích về tầm quan trọng của việc rèn luyện các kỹ năng cầm thiết của sinh viên ngành Kinh tế và cách mà nó ảnh hưởng đến sự thành công của họ trong tương lai.

Đặc điểm của sinh viên khối ngành Kinh tế 

Khối ngành Kinh tế là một khối ngành khá rộng và phụ trách đào tạo nguồn nhân lực cho rất nhiều ngành nghề, lĩnh vực khác nhau. Snh viên (SV) tốt nghiệp ngành Kinh tế ra trường có thể làm việc ở nhiều lĩnh vực, nhiều loại hình doanh nghiệp khác nhau và với các vị trí công việc đa dạng.

Hiện nay, SV học tại các trường đại học (ĐH) thuộc khối ngành Kinh tế đang chịu áp lực học tập khá lớn do đặc thù ngành nghề, nhu cầu của xã hội cũng như sự cạnh tranh tìm kiếm việc làm trong bối cảnh kinh tế thị trường và hội nhập quốc tế hiện nay. SV thuộc khối ngành Kinh tế càng cần tích cực rèn luyện các kỹ năng mềm (KNM) ngay trong quá trình học ĐH.

SV khối ngành Kinh tế có thể lựa chọn chuyên ngành theo hai hướng, phù hợp với đặc điểm tính cách của bản thân. Những SV có khả năng giao tiếp, tự lập, nhanh nhạy và tính cách hướng ngoại thì có thể chọn học các ngành quản trị, marketing, du lịch, thẩm định giá, kinh doanh bất động sản... Ngược lại, những người làm công việc về kế toán - kiểm toán, tài chính - ngân hàng, toán kinh tế, cần kỹ lưỡng, có khả năng tính toán, tư duy phân tích và tính cách hướng nội. 

Nhân cách của SV khối ngành Kinh tế chịu ảnh hưởng của nhiều yếu tố: gia đình, nhà trường, xã hội. Trong đó, bên cạnh những ảnh hưởng từ cha mẹ, thầy cô, thì những ảnh hưởng từ bạn bè, môi trường sống và làm việc, phương tiện thông tin đại chúng, mạng xã hội, sách báo, phim ảnh…là rất quan trọng.

Đặc điểm của SV khối ngành Kinh tế thường là những người linh hoạt, nhanh nhẹn, kỹ năng giao tiếp tốt, am hiểu công nghệ và đặc biệt là có vốn ngoại ngữ phục vụ cho giao tiếp và công việc, ít nhất là tiếng Anh.

Hiện nay, mức độ cạnh tranh ngày càng cao của thị trường lao động đòi hỏi mỗi người lao động cần có kỹ năng, thái độ và năng lực ngày càng cao. Kỹ năng và thái độ của người làm việc là yếu tố quyết định thành công và điều này chỉ có thể hình thành thông qua quá trình rèn luyện, tích cực tham gia các hoạt động thực tiễn.

Nếu như khối ngành Kỹ thuật - Công nghệ cần có kiến thức chuyên môn vững vàng để làm tốt công việc thì khối ngành Kinh tế là một khối ngành đặc thù, luôn biến động, đòi hỏi sự sáng tạo và không sợ thất bại. Một người học giỏi chuyên môn trong lĩnh vực Kinh tế và thành công khi hoạt động thực tiễn trong lĩnh vực kinh tế là hai việc khác nhau. Vì vậy, kiến thức chuyên ngành Kinh tế tuy quan trọng nhưng, yếu tố quyết định thành công trong khi làm việc ở từng lĩnh vực kinh tế lại chính là KN và kinh nghiệm của mỗi cá nhân. SV khối ngành Kinh tế có sự năng động và ham học hỏi, nên có thể có nhiều cơ hội thành công trong nghề nghiệp tương lai.

Các chương trình đào tạo cho SV khối ngành Kinh tế có sự kết hợp hài hòa giữa lý thuyết và ứng dụng thực tiễn. Điều này sẽ giúp SV trở nên tự tin với kinh nghiệm sẵn có và sẵn sàng cho môi trường làm việc ngay khi tốt nghiệp.

Các kỹ năng cần thiết cho sinh viên khối ngành Kinh tế

Khi bắt đầu cuộc sống đại học, có một số kỹ năng quan trọng mà tân sinh viên nên có để đạt được thành công trong việc học tập và thích ứng với môi trường mới. Dưới đây là một số kỹ năng cần thiết cho tân sinh viên:

1. Tự quản lý thời gian: Khả năng quản lý thời gian hiệu quả là một kỹ năng quan trọng. Tân sinh viên cần biết cách lập lịch và ưu tiên công việc để đảm bảo có đủ thời gian cho việc học, làm bài tập, tham gia hoạt động xã hội và giữ cân bằng cuộc sống.
2. Kỹ năng học tập: Tân sinh viên nên phát triển kỹ năng học tập hiệu quả, bao gồm việc đọc hiểu, ghi chú, nắm bắt kiến thức mới và sử dụng các phương pháp học tập phù hợp như làm việc nhóm, sử dụng công cụ kỹ thuật số và tìm kiếm thông tin.
3. Kỹ năng nghiên cứu: Đối với nhiều ngành học, khả năng nghiên cứu là yếu tố quan trọng. Sinh viên cần biết cách tìm kiếm thông tin từ các nguồn đáng tin cậy, phân tích và đánh giá thông tin để đưa ra những kết luận hợp lý.
4. Kỹ năng giao tiếp: Giao tiếp hiệu quả là một kỹ năng quan trọng trong môi trường đại học và trong cuộc sống sau này. Sinh viên nên biết cách diễn đạt ý kiến, lắng nghe và tương tác với người khác, cả trong các buổi thảo luận lớp học và trong các dự án nhóm.
5. Kỹ năng làm việc nhóm: Hầu hết các khóa học đại học đòi hỏi sinh viên làm việc nhóm. Tân sinh viên cần biết cách làm việc cùng nhóm, chia sẻ ý kiến, phân chia công việc và giải quyết xung đột một cách xây dựng.
6. Kỹ năng giải quyết vấn đề: Kỹ năng giải quyết vấn đề là khả năng xác định, phân tích và tìm ra giải pháp cho các thách thức gặp phải.

7. Kỹ năng tư duy logic: Tư duy logic giúp tân sinh viên phân tích vấn đề một cách logic và có khả năng đưa ra những suy luận chính xác. Kỹ năng này cần được áp dụng trong việc giải quyết các bài toán, vấn đề trong các môn học và cả trong cuộc sống hàng ngày.
8. Kỹ năng viết và trình bày: Viết và trình bày là kỹ năng quan trọng trong việc diễn đạt ý kiến, truyền đạt thông tin và thể hiện khả năng lý thuyết của tân sinh viên. Kỹ năng viết và trình bày bao gồm việc sắp xếp ý tưởng, xâu chuỗi câu văn logic, sử dụng ngôn ngữ phù hợp và đảm bảo tính chính xác.
9. Kỹ năng công nghệ thông tin: Với sự phát triển nhanh chóng của công nghệ, tân sinh viên cần có kiến thức và kỹ năng cơ bản về công nghệ thông tin. Bao gồm việc sử dụng máy tính, phần mềm văn phòng, truy cập Internet, xử lý dữ liệu và các ứng dụng công nghệ thông tin khác.
10. Kỹ năng quản lý stress: Đời sống đại học có thể mang đến nhiều áp lực và căng thẳng. Tân sinh viên cần phát triển kỹ năng quản lý stress để có thể đối phó và thích ứng với những tình huống khó khăn, giữ được sự cân bằng trong cuộc sống và duy trì tinh thần lạc quan.

Ngoài ra, sinh viên khối ngành Kinh tế cũng nên rèn kỹ năng tự động hóa công việc, kỹ năng lập kế hoạch và quản lý tài chính cá nhân. Tất cả những kỹ năng này sẽ giúp tân sinh viên đạt được thành công trong học tập, xây dựng mối quan hệ tốt và chuẩn bị cho sự nghiệp sau này.

Các phương pháp giúp sinh viên khối ngành Kinh tế rèn luyện các Kỹ năng mếm và phát triển năng lực bản thân

Thực tế cho thấy, có nhiều phương pháp và hoạt động có thể giúp sinh viên ngành Kinh tế rèn luyện và phát triển kỹ năng cần thiết cũng như năng lực bản thân. Dưới đây là một số phương pháp phổ biến mà sinh viên có thể áp dụng:

1. Tham gia các câu lạc bộ và tổ chức sinh viên: Tham gia vào các câu lạc bộ và tổ chức sinh viên liên quan đến Kinh tế sẽ giúp sinh viên rèn luyện kỹ năng làm việc nhóm, giao tiếp, lãnh đạo và quản lý thời gian. Ngoài ra, sinh viên còn có cơ hội tiếp xúc và học hỏi từ những người có kinh nghiệm trong lĩnh vực Kinh tế.
2. Thực tập và tham gia dự án: Sinh viên nên tìm kiếm cơ hội thực tập và tham gia vào các dự án thực tế liên quan đến Kinh tế. Điều này giúp sinh viên áp dụng kiến thức học được trong thực tế, rèn luyện kỹ năng quản lý thời gian, phân tích và tư duy logic, cũng như trải nghiệm các tình huống thực tế trong môi trường kinh doanh.
3. Tự học và nghiên cứu: Rèn luyện kỹ năng tự học và nghiên cứu là rất quan trọng trong lĩnh vực Kinh tế. Sinh viên nên đọc sách, tài liệu chuyên ngành, theo dõi tin tức kinh tế và tham gia vào các khóa học trực tuyến hoặc offline để nâng cao kiến thức và hiểu sâu về các lĩnh vực Kinh tế cụ thể.
4. Phát triển kỹ năng mềm: Ngoài kiến thức chuyên ngành, sinh viên cũng cần phát triển kỹ năng mềm như kỹ năng giao tiếp, quản lý thời gian, lãnh đạo, sáng tạo và giải quyết vấn đề. Có thể tham gia các khóa học, buổi hội thảo hoặc tự rèn luyện thông qua việc tham gia các hoạt động đòi hỏi sự phối hợp nhóm và giải quyết vấn đề.
5. Xây dựng mạng lưới quan hệ: Kết nối với các chuyên gia, giảng viên, cựu sinh viên và các doanh nhân trong lĩnh vực Kinh tế là một cách hiệu quả để rèn luyện kỹ năng và phát triển năng lực bản thân. Sinh viên có thể tham gia vào các sự kiện networking, tham dự hội thảo, buổi nói chuyện và gặp gỡ các chuyên gia trong ngành. Qua việc xây dựng mạng lưới quan hệ, sinh viên có cơ hội học hỏi từ kinh nghiệm của người khác, tạo dựng mối quan hệ hợp tác và tìm kiếm cơ hội nghề nghiệp trong tương lai.

6. Tham gia các khóa học phát triển cá nhân: Có nhiều khóa học phát triển cá nhân dành cho sinh viên, tập trung vào việc rèn luyện các kỹ năng mềm và phát triển năng lực bản thân. Các khóa học này có thể bao gồm quản lý thời gian, kỹ năng lãnh đạo, tư duy sáng tạo, quản lý stress và tăng cường sự tự tin. Tham gia vào những khóa học này giúp sinh viên mở rộng kiến thức và nâng cao khả năng tự phát triển.
7. Tìm kiếm cơ hội học tập và làm việc quốc tế: Kinh tế là lĩnh vực toàn cầu, nên việc có kinh nghiệm học tập và làm việc ở môi trường quốc tế sẽ mang lại lợi thế lớn. Sinh viên có thể tham gia các chương trình trao đổi sinh viên, thực tập tại các công ty đa quốc gia hoặc tham gia các dự án quốc tế. Qua trải nghiệm này, sinh viên có thể rèn luyện kỹ năng giao tiếp đa văn hóa, thích ứng với môi trường làm việc quốc tế và mở rộng mạng lưới quan hệ quốc tế.
8. Tận dụng công nghệ và các nguồn tài nguyên trực tuyến: Internet cung cấp nhiều nguồn tài nguyên học tập và phát triển cá nhân. Sinh viên có thể sử dụng các trang web, ứng dụng di động và nền tảng học trực tuyến để truy cập vào khóa học, tài liệu chuyên ngành, video giảng dạy và tài liệu nghiên cứu. Điều này giúp sinh viên tự học, nâng cao kiến thức và rèn luyện các kỹ năng cần thiết ngay từ hiện tại.

9. Tham gia các dự án xã hội và hoạt động tình nguyện: Tham gia vào các dự án xã hội và hoạt động tình nguyện không chỉ rèn luyện kỹ năng làm việc nhóm và giao tiếp mà còn giúp sinh viên phát triển ý thức xã hội, tư duy đóng góp và khả năng quản lý dự án. Thông qua việc hỗ trợ cộng đồng, sinh viên có thể áp dụng kiến thức kinh tế vào việc giải quyết các vấn đề xã hội thực tế và trở thành những công dân có ý thức.
10. Tự thử thách và phát triển khả năng lãnh đạo: Sinh viên có thể tìm cơ hội để tham gia vào các vai trò lãnh đạo trong các tổ chức sinh viên, câu lạc bộ hoặc dự án. Việc đảm nhận vai trò lãnh đạo giúp sinh viên rèn luyện kỹ năng quản lý, ra quyết định và tư duy chiến lược. Đồng thời, sinh viên cũng cần thách thức bản thân bằng cách tham gia vào các cuộc thi, giải thưởng và khởi nghiệp để phát triển khả năng sáng tạo và khởi nghiệp.
11. Hãy luôn cập nhật kiến thức và thị trường: Lĩnh vực Kinh tế luôn thay đổi nhanh chóng, do đó, sinh viên cần duy trì sự cập nhật kiến thức và nắm bắt xu hướng thị trường. Đọc sách, báo, tạp chí, theo dõi các trang web chuyên ngành và tham gia vào các diễn đàn, hội thảo để tiếp cận với những thông tin mới nhất về Kinh tế và các ngành liên quan.

Việc rèn luyện các kỹ năng cần thiết và phát triển năng lực bản thân ngay từ hiện tại là rất quan trọng đối với sinh viên ngành Kinh tế để đạt được thành công trong tương lai. Thông qua việc tham gia các hoạt động, khám phá cơ hội học tập và  giao tiếp và nâng cao khả năng quản lý thời gian. Đồng thời, việc phát triển kỹ năng mềm, xây dựng mạng lưới quan hệ, tận dụng công nghệ và cập nhật kiến thức là những yếu tố quan trọng giúp sinh viên ngành Kinh tế phát triển năng lực bản thân và đạt thành công trong tương lai.

Tuy nhiên, việc rèn luyện kỹ năng và phát triển năng lực không chỉ đơn thuần dừng lại ở việc tham gia các hoạt động bên ngoài. Sinh viên cần có lòng kiên nhẫn, sự cam kết và sự tựđộng để liên tục hoàn thiện bản thân. Đây là quá trình liên tục và đòi hỏi sự cống hiến và khả năng tự quản lý.

Ngoài ra, sinh viên cần xác định mục tiêu và lập kế hoạch để phát triển kỹ năng và năng lực của mình. Điều này bao gồm việc xác định những kỹ năng cần thiết cho ngành Kinh tế và tìm hiểu các hoạt động và nguồn tài nguyên hỗ trợ phát triển kỹ năng đó. Sinh viên cũng nên tựđánh giá thường xuyên và đánh giá các tiến bộ và cải thiện của mình.

Cuối cùng, việc rèn luyện kỹ năng và phát triển năng lực bản thân không chỉ là vấn đề riêng tư của từng sinh viên, mà cũng đòi hỏi sự hỗ trợ và tạo điều kiện thuận lợi từ các cơ quan giáo dục, gia đình và cộng đồng. Đây là một nhiệm vụ chung của tất cả các bên liên quan để đảm bảo rằng sinh viên khối ngành Kinh tế có đủ cơ hội và nguồn lực để phát triển và đạt thành công trong tương lai.

Tóm lại, việc rèn luyện các kỹ năng cần thiết và phát triển năng lực bản thân từ hiện tại là một yếu tố quan trọng đối với sự thành công của sinh viên khối ngành Kinh tế trong tương lai. Bằng việc áp dụng các phương pháp và tham gia vào các hoạt động phù hợp, sinh viên có thể phát triển kỹ năng, nâng cao năng lực và tạo lợi thế trong môi trường kinh doanh ngày càng cạnh tranh.