Chiều mùa mưa miền Nam, cơn mưa phủ trắng trời rồi ào ào như vũ bão trút xuống mặt đất thật khủng khiếp. Trong phút chốc không biết nước ở đâu mà ngập hết đường phố rồi tạnh hẳn. Tôi đang thả tầm nhìn vào những đường hốc xoáy của cái ống cống thì chuông điện thoại reo. Tôi lấy ra xem thì anh trai tôi gọi tới. Gạt ngang nút trên màn hình điện thoại để nghe thì nét mặt tôi đổi sắc và tưởng như xung quanh chao đảo quay cuồng tin sét đánh “Mẹ tôi đã không còn nữa, người đột ngột qua đời do đột quỵ”. Cảm giác lúc ấy nếu như ai bị đau tim thì có lẽ đã trôi theo dòng nước đang chảy xiết vào xoáy nước của cống nước lúc ấy. Còn tôi thì rất chi là điềm tĩnh. Cú sốc tinh thần không làm tôi mất phương hướng. Nét u buồn tôi giấu trong tim nghĩ về quãng thời gian khi còn ấu thơ bên mẹ, thương mẹ đến nhường nào.

Ngày mai đáp chuyến bay về  quê hương tiễn đưa mẹ về “chốn bình yên”. Xót thương vô hạn. Thương mẹ một kiếp nghèo vương vào đời thuở ấy đã lùi xa.

Tuổi thơ của tôi qua rất nhanh rồi không bao giờ gặp lại nữa. Có ai đong đếm được thời gian ngày xưa ấy vơi đầy như thế nào? Và có ai kể hết được nỗi vất vả của mẹ khi sinh ta ra và dưỡng dục ta thành người? Có lẽ chỉ có ai thương mẹ mới thấu hiểu được thôi. Hình như rất nhiều người trong đời thời xa ấy cũng có một tuổi thơ đầy sâu nặng in mãi khoảng lặng đến khó quên. Tuổi thơ ở lại chứa đựng bao nỗi niềm xúc cảm đến lạ kì. Những kí ức ấy nhắc lại là khoé mắt cay cay, nhạt nhoà, rung động rồi vỡ oà dâng tràn mạnh mẽ, nuối tiếc, chơi vơi.Trong sâu thẳm cuộc đời, mẹ là người dành cho chúng tôi nhiều tình cảm nhất. Mẹ là chỗ dựa tinh thần cũng như vật chất để các con trân quý biết nhường nào. Dù có đi đâu xa, chúng tôi không bao giờ quên được sự vất vả, tình yêu thương vô bờ mà mẹ dành cho anh em tôi với những tháng ngày lận đận, lao đao thuở ấy đã xa. Giấc ngủ say nồng đêm hè oi ả có tiếng ru “à ơi” qua làn điệu dân ca, lời thơ lục bát khuyên lẽ sống trên đời cứ thấm sâu vào lòng, làn gió mát từ chiếc quạt mo cau thoang thoảng phía hiên nhà mẹ phe phẩy, vẫy quạt đều đều đưa chúng tôi vào giấc ngủ một cách nhẹ nhàng. Hình ảnh ấy khắc ghi và ai mà quên được. Quả chuối tiêu thơm lừng mùi trứng cuốc. Rổ mận đỏ au chín ngọt, chùm khế ngọt, chùm dổi chua quen thuộc, rẻ, thơm sau buổi chợ về, mẹ giấu trong thúng gạo, vại lúa dành phần cho chúng tôi chan chứa tình thương bao la. Nước mắt nuốt vào tim, mẹ không cho ai biết khi đêm đông buốt lạnh tràn về xoa cay mắt. Đống than hồng sưởi ấm ngày đông dài mẹ truyền vào cho chúng tôi sao quên thế nào được. Ai hiểu thấu chăng mẹ tôi khổ biết đến bao giờ?

Sinh ra trong thời khắc khi đất nước còn nghèo, cuộc sống khó khăn vương vào đời mẹ. Chúng tôi lớn lên trong “tình thương” của mẹ giấu trong cát bụi thời gian, lẫn trong nghèo đói, cháo rau thay cơm triền miên. Thương đôi vai gầy gánh cuộc đời hằn trên bờ vai mà mẹ tôi chẳng tiếng thở than mệt nhọc. Thương đôi bàn tay chai sần làm biết bao nhiêu việc nhưng mẹ vẫn nhẫn nại vượt qua. Thương bao bước chân băng mọi nẻo đường hằn in nơi đồng sâu, ruộng cạn quanh năm mẹ vẫn vững chãi với sóng gió, bão giông. Cơm không đủ ăn, áo không đủ mặc, cuộc sống thăng trầm thiếu trước, hụt sau đằng đẵng bao nhiêu tháng, năm dài kể sao cho xiết. Ngày lại ngày lặn lội thân cò “gánh nắng qua sông”. Cảnh đói nghèo vin vào đời như hai đầu đòn gánh mòn, nón lá thâm mưa ngâu, thúng bung miệng không cọng mây quấn chặt mẹ đâu than thở. Mẹ tôi lao đao, chạy vạy trong tháng ngày “giáp hạt” để làm sao có những bữa cơm thơm thoảng dậy mùi hương chan lẫn nhọc nhằn. Giọt mồ hôi khô mặn trắng sau lưng áo rách. Nước da sạm đen in đậm vết nắng hè. Bao nhiêu mồ hôi là bấy nhiêu vất vả mẹ nghiêng ngả với đời. Năm tháng qua đi, cứ tưởng rằng, thời gian của những gian truân ấy, mẹ gục ngã trên đường đời. Nhưng không, trời thương cho mẹ sức khỏe vô biên. Mẹ tôi nuôi chúng tôi khôn lớn thành người mang nặng nỗi gian truân. Chúng tôi lớn lên mỗi đứa một phương kiếm sống, tự lập gia đình. Thuở đó lùi xa, mẹ tôi còn trong mỗi giấc chiêm bao.

Gần 3 tiếng đồng hồ, chuyến bay đã đáp xuống sân bay Vinh. Tôi lên xe của hãng hàng không về quê với mẹ. Chặng đường dài quá, 3 tiếng sau mới tới nhà. Nhà tôi, bà con lối xóm, anh em xa gần đông đúc. Không thèm để ý tới ai bởi trời nhá nhem tối, tôi chạy đến bên giường mẹ nhưng mẹ đã mất, bỏ chúng tôi về với “nơi bình yên của một kiếp người”. Không kìm nổi xúc động, nước mắt tôi chực trào trong tận đáy lòng. Người làng đẩy tôi ra không cho tôi đụng vào người sợ nước mắt người sống rơi vào người “thiên cổ” gặp chuyện chẳng may. Mẹ tôi đã lìa cõi trần về với chốn “bình yên” nơi miền xa xăm ấy. Mẹ để lại những tháng ngày vất vả vào quá khứ để mỗi khi nhắc tới, chúng tôi lại trào dâng nỗi nhớ khôn nguôi. Tấm quà, miếng bánh ngày nào nay chôn vào kí ức, nỗi nhọc nhằn của mẹ bao tháng, bao năm ai đong đầy cho được.

Xong đám cho mẹ, tôi phải chia tay vì công việc bộn bề. Xuống nơi “yên nghỉ của mẹ” lần cuối, tôi thủ thỉ nhiều lắm, nước mắt chảy khô đôi gò má thương mẹ. Trong sâu thẳm, tôi vẫn thương mẹ nhiều lắm. Khi nhắm mắt xui tay mẹ chẳng thấy mặt tôi.

Mới đó mà cũng đã ngót mười mấy năm. Mười mấy mùa đám giỗ, tôi vẫn không sao quên được cái thời “nghèo khó” thuở nào mẹ còn sống nhưng nỗi nhọc nhằn của mẹ tôi ngày xưa ấy, tôi khắc ghi mãi chẳng lúc nào quên.