“Chơi chứng khoán” đang là cụm từ đang rất phổ biến ở Việt Nam trong thời gian qua. Đặc biệt trong đại dịch Covid – 19, với tình trạng cách lý xã hội, chúng ta làm việc gần như tất cả thông qua mạng máy tính và đồng thời nhờ đó có thêm nhiều thời gian nhàn rỗi nên nhiều người cũng bắt đầu tìm hiểu và tham gia thị trường chứng khoán. 

Tuy nhiên, trong giai đoạn này đối tượng tham gia vào thị trường chứng khoán đã đa dạng hơn rất nhiều so với trước. Không chỉ thành phần các nhà kinh doanh, các nhà đầu tư lớn mà còn xuất hiện cả dân văn phòng, thế hệ sinh viên. Vì sự đa dạng đó, dẫn đến sự đa dạng trong mục đích bắt đầu “chơi chứng khoán”. Có người thì đặt mục tiêu lợi nhuận lên hàng đầu. Có người không quan trọng lãi – lỗ ngắn hạn mà chú trọng nhiều hơn vào các mục tiêu dài hạn. Có người xem đây là một cơ hội để học hỏi cách đầu tư tài chính. Dù với mục tiêu nào thì cũng phải thừa nhận rằng chứng khoán mang lại cho chúng ta nhiều bài học thú vị chứ không chỉ giới hạn ở lợi nhuận.

Lúc mình chia sẽ bài viết này cũng là lúc thị trường chứng khoán đang đi xuống, tạm gọi đang giai đoạn trũng. Nhưng mình nghĩ, đây lại là giai đoạn tốt để chúng ta dành thời gian để học thêm kiến thức cơ bản, cũng như học hỏi các kinh nghiệm, bài học kinh doanh để chuẩn bị cho một đà thị trường chứng khoán tăng và phát triển mạnh trong giai đoạn sắp tới.

Hy vọng rằng lúc đó, chúng ta đã có sẵn đầy đủ những kiến thức, dày dặn kinh nghiệm để làm chủ mình trong các thương vụ đầu tư sắp tới nhé! Cảm ơn mọi người vẫn luôn ủng hộ và đón đọc các bài viết của mình trong thời gian qua. Hy vọng đây sẽ là nguồn thông tin hữu ích đồng hành với bạn trong hành trình đầu tư.

Bài viết dưới đây là tổng hợp những kinh nghiệm mình đã học được từ các sách đầu tư, cũng như một số ví dụ minh họa từ chính bản thân mình để phần nào mọi người có thể hiểu rõ hơn. Thêm vào đó, mình sẽ chia sẻ những tips nhỏ mà mình đã tự nhận ra được trong quá trình học hỏi và tập đi những bước đi đầu tiên trong chặng đường đầu tư của mình. 

Bài học số 1: KIẾN THỨC ĐA NGÀNH LẪN TÌM HIỂU TỔNG QUAN VỀ THỊ TRƯỜNG LÀ MỘT SỨC MẠNH KHÔNG BAO GIỜ LÀ DƯ THỪA

Kiến thức hay thông tin thực sự là sức mạnh trên thị trường chứng khoán. Khi có kiến thức sâu rộng, chúng ta sẽ phân tích được thị trường đang vận hành thế nào và dự đoán xu hướng tiếp theo ra sao. Việc có nhiều kiến thức, nhiều thông tin hơn không đồng nghĩa với việc sẽ biến chúng ta thành một người thành công ngay lập tức trên thị trường chứng khoán. Nhưng điều đó sẽ giúp chúng ta chủ động hơn trong việc ra quyết định và quản trị các rủi ro trong suốt quá trình đầu tư của mình. 

Lúc đầu khi tiếp xúc với thị trường chứng khoán, mình chưa từng được biết đến bài học này. Tuy nhiên, trong tự thân ý thức mình nhận thấy, mình phải đọc, phải đọc và phải có kiến thức. Cụ thể, mình đã được học về Kinh tế vĩ mô, kinh tế vi mô ở trường. Mình chia sẽ thật lúc học hai học phần đó, mình vẫn chưa hiểu rõ được dùng để là gì, và gần như mình học dựa trên motips công thức. Tuy nhiên, khi bắt đầu đọc các thông tin liên quan về đa ngành ở các lĩnh vực kinh tế, chính trị, xã hội kết hợp với sự tìm hiểu thêm ở các tài liệu sách, mình mới nhận ra rằng chúng có sự gắn kết. Từ đó, khi đọc thông tin mình điều liên kết với kiến thức mình học bằng cách: “Nó có mối liên hệ như thế nào?”; Điều này xảy ra là do đâu?? 

Giai đoạn đầu quá trình phân tích của mình khá là mất nhiều thời gian, nhưng sau một thời gian thì mình đã phần nào hiểu và làm quen được với quy trình. Do đó, trong quá trình thử nghiệm mua bán chứng khoán, mình bán và mua gần như trên tâm thế chủ động mà không bị tác động bởi thị trường, bỏi đám đông. Do vậy, mình thiết nghĩ chúng ta nên dành thời gian để nghiên cứu thêm kiến thức ở đa dạng lĩnh vực từ dược, công nghê, cho đến tài chính kinh doanh…. Thay vì chỉ tập trung vào một ngành. Và đồng thời thì đây cũng chính là một trong những bài học ở các sách đầu tư, hay các kinh nghiệm, chia sẻ của các nhà đầu tư nổi tiếng, nhà đầu tư huyền thoại.

Một số trang mà mình đã sử dụng trong quá trình tìm hiểu thị trường:

• CafeF: Đây là một trong những chuyên trang kinh tế, tài chính hàng đầu Việt Nam. Kênh thông tin Kinh tế- tài chính Việt Nam CafeF.vn là chuyên trang dẫn đầu trong mảng tin tức kinh tế, tài chính, thông tin chứng khoán tại Việt Nam được cập nhật liên tục, đầy đủ và chính xác.

          Trang chủ trên Facebook: https://www.facebook.com/CafeF 

• Vietstock: Vietstock cập nhật thông tin nhanh chóng và liên tục. Không chỉ đưa tin về các sự kiện nóng trong giới tài chính – đầu tư, đây còn là nguồn cơ sở dữ liệu chứng khoán khổng lồ. Ngoài ra, trang còn có sân chơi chứng khoán ảo cho nhà đầu tư mới thử nghiệm trước khi bước vào thị trường thật.
• Tin nhanh chứng khoán: Tin nhanh chứng khoán là chuyên trang về tài chính – chứng khoán của Báo đầu tư. Đây là cơ quan thuộc Bộ Kế hoạch và Đầu tư. Cổng thông tin cập nhật tin tức chính xác về tình hình tài chính, bất động sản, số liệu và sự kiện của các cá nhân, doanh nghiệp, tổ chức đầu tư và thị trường chứng khoán tại Việt Nam. Tại đây các thông tin được cập nhật liên tục từng ngày từng giờ đáp ứng kịp thời nhu cầu thu thập dữ liệu của thị trường Việt Nam.
• Andy Law: https://www.facebook.com/AndyNCVN01/reels/ 
• Vn Economy
• Thời sự: Trên facebook, tiktok, VTV…

Bài học số 2: HÃY KIÊN TRÌ. HÃY KIÊN TRÌ VÀ KIÊN TRÌ

Kiên trì sẽ mang lại “quả ngọt”. Một trong những lý do khiến chúng ta dễ thất bại là thiếu sự kiên trì. Bởi trên thực tế, chúng ta phải mất rất nhiều thời gian để nghiên cứu, học hỏi cũng như nghiêm túc thực hiện bất kỳ chiến lược nào trước khi chạm đến thành công. Đối với việc chơi chứng khoán cũng tương tự. Thị trường luôn biến động bất ngờ và dễ làm tài khoản chứng khoán của chúng ta “đỏ lửa” và thậm chí là “xanh sàn” trong một thời gian nhất định. Tuy nhiên, chúng ta hãy bình tĩnh và kiên trì với mục tiêu dài hạn ban đầu đặt ra. Nếu chỉ vì khoản lỗ nhất thời mà lo bán tháo cắt lỗ thì bạn có thể phải hối tiếc khi chứng kiến giá cổ phiếu đó tăng lên vùn vụt về sau.

Kinh nghiệm của mình là trong giai đoạn thị trường đi xuống, mình quyết không cắt lỗ. Mình chỉ bán khi thị trường đi xuống khi mà giá bán đó mình vẫn có lãi. Và sau khi bán đi, mình sẽ mua vào lại với giá thấp hơn so với giá mình đã bán. Và thú thật mình từ lúc bắt đầu gia nhập thị trường cho đến nay, mình chưa có một lệnh lỗ nào (trừ 1 lệnh mình lỗ 1 xíu là do khoản phí, mặc dù mình đã bán nó cao hơn so với giá mình mua vào, và đó là lúc bất cẩn duy nhất của mình cho đến hiện tại).

Có thể chúng ta chưa rèn được sự kiên nhẫn, mình có phương pháp để tập kiên nhẫn bằng cách: Trong lúc thị trường đi xuống, chúng ta hạn chế vào và xem bảng điện (khi chúng ta đã tự tin với mã chứng khoán chúng ta đã mua vào, và tin rằng nó sẽ tăng trong thời gian sắp tới và sẽ tăng trong dài hạn). Chúng ta chỉ nên vào xem khi chúng ta có ý định mua với 1 mức giá nào đó (ôm cổ phiếu). Mình nghĩ phương pháp này sẽ giúp chúng ta đỡ phần nào bận tậm khi nhìn vào bảng điện, và vô tình nhìn thấy những khoản lỗ hay những màu mà chúng ta không muốn thấy ở bảng điện (đỏ, xanh dương).

Hãy nhớ: Kiên trì, kiên trì và phải thật kiên trì. Kiên trì chính là đường dẫn đến “quả ngọt”

Bài học số 3: THÀNH CÔNG SẼ KHÔNG ĐẾN NẾU NHƯ KHÔNG CÓ THỬ THÁCH

Nhiều người tham gia vào giao dịch chứng khoán, đầu tư tài chính và kinh doanh mong đợi thành công sẽ đến nhanh chóng mà không cần tốn quá nhiều thời gian, công sức. Họ cho rằng một khi gặp thất bại, cũng là lúc họ nên bỏ cuộc bởi những suy nghĩ đơn giản như “việc đầu tư này không mang lại hiệu quả” hay “chúng ta không thể nào thắng lại nhà cái” v.v….. Thực tế, không có nhà đầu tư hay nhà kinh doanh hoàn hảo, ai cũng sẽ phải vượt qua đầy đủ các giai đoạn, phải có nốt trầm thì mới có nốt thăng. Ngay cả huyền thoại chứng khoán Warren Buffett cũng thế mà, cũng sẽ có một số nước đi chưa hoàn toàn chính xác. Tuy nhiên, nhìn nhận về tổng thể thì ông đã rất rất thành công với hành trình đầu tư của mình.

Hãy nhớ rằng, những trở ngại sẽ là bàn đạp để chúng ta hướng đến thành công. Đối với chứng khoán, nếu chúng ta chỉ suốt ngày nhìn chăm chăm vào các khoản lỗ trên tài khoản rồi tự dằn vặt bản thân, cho rằng mình là kẻ thất bại thì dĩ nhiên chúng ta đang bỏ qua rất nhiều cơ hội tích cực khác. Mình vẫn luôn nhớ câu nói của ai đó, “hãy tìm thấy cơ hội trong khó khăn”. Và mình luôn tin vậy, những cơ hội mà ta tìm được trong khó khăn gần như là những cơ hội cực kì đặc biệt, mang lại những kết quả mà chúng ta có thể không ngờ tới. Vì thế, mình tin rằng cơ hội luôn có ở xung quanh, nếu chúng ta chịu đứng dậy và đi tìm, đặc biệt là kiên nhẫn để tìm. Hãy nhìn nhận các khoản lỗ hay khó khăn hiện tại chỉ là thử thách. Nếu chúng ta đã tự tin về các mã chứng khoán đó thì chỉ khi vượt qua được các thử thách đó, thành công sẽ mình cười với chúng ta, thậm chí là mỉm cười lớn.

Do đó, hãy thực hiện từng giao dịch, chiến lược kinh doanh hay dự án riêng biệt tại một thời điểm nào đó. Qua đó, chúng ta có thể học hỏi từ những thành công và thất bại nhỏ trong từng hạng mục để tinh chỉnh chiến lược dài hạn. Đừng cố gắng đạt được thành công một cách vội vàng mà có thể quan sát và rút ra kinh nghiệm sai lầm từ những người xung quanh để đầu tư khôn ngoan hơn. Cuối cùng, tất cả sẽ được đền đáp nếu chúng ta kiên nhẫn chờ đợi những cơ hội hay giao dịch phù hợp.

Riêng bản thân mình từ lúc bắt đầu tham gia thị trường cho đến hiện tại thì mình vẫn chưa gặp phải thử thách nào. Vì đơn giản mình chỉ thử bắt đầu tham gia với số lượng ít, với số tiền nhỏ lẻ. Đồng thời đó là số tiền nhàn rỗi hay số tiền mình tiết kiệm được từ chi tiêu hợp lý. Cụ thể như mình sẽ tiết kiệm tiền ăn vặt, tiền chi tiêu cho cà phê, trà sữa để quy đổi thành cổ phiếu. Vì thế, mình vẫn trong tâm thế sẵn sàng giữ khi thị trường xuống hay khi cổ phiếu mình đa mua ở trạng thái lỗ đi chăng nữa.

Những bạn muốn bắt đầu để học với số vốn nhỏ lẻ như mình thì có thể thử sử dụng trên app Zalo nhé. Mình nhận thấy giao diện này rất dễ cho những người mới, thao tác thì cực kì đơn giản, lại chỉ cần mua với số lượng rất ít, rất nhỏ. Chỉ từ 1 cổ phiếu (Nghĩa là chỉ từ vài ngàn đồng cho đến vài trăm đồng chúng ta đã có thể tham gia để học từ thị trường chứng khoán).

Bài học số 4: THỊ TRƯỜNG CHỨNG KHOÁN RẤT CÔNG BẰNG BỞI CƠ HỘI CỦA CHÚNG TA LÀ NHƯ NHAU

Chúng ta đang ở thời đại bùng nổ công nghệ số. Internet chính là cầu nối để mọi người bắt đầu kinh doanh hay đầu tư vào cổ phiếu một cách dễ dàng hơn. Song song đó, chúng ta cũng đang ở giai đoạn thị trường bắt đầu tăng ổn định trong những năm tới. Điều này đồng nghĩa cơ hội dành cho mọi người là như nhau, ai cũng có cơ hội để tham gia, để thử sức và để thay đổi chính mình. Dù chúng ta ở đâu, là ai, giới tính ra sao hay thuộc chủng tộc nào, bạn cũng sẽ được trao quyền để tự tay kiến tạo ra một cuộc sống tốt đẹp hơn. 

Trong thời đại công nghệ số như hiện nay thì chúng ta có thể bắt đầu kinh doanh, buôn bán hay đầu tư từ mọi nơi trên thế giới từ internet mà không bị giới hạn ở bất cứ địa điểm nào. Hơn nữa, cùng với sự phát triển của internet, các nhà môi giới chiết khấu có thể giúp chúng ta tiếp cận đầu tư với chi phí rẻ hơn. Nếu nắm bắt được cơ hội này, chúng ta hoàn toàn có thể lạc quan vào sự nghiệp chơi chứng khoán ngay cả khi chúng ta đang du lịch. 

Trong giai đoạn này mình đã bắt đầu vào làm việc chính thức, tuy nhiên mĩnh vẫn có thể dành thời gian để tham gia thị trường vào lúc nghỉ trưa. Có thể thấy, chúng ta hoàn toàn có thể tham gia đầu tư bằng chứng khoán khi song song làm với một công việc chính khác. Vì thế, đây là một thị trường rất công bằng, tạo điều kiện cho tất cả những ai muốn học hỏi, muốn tham gia.

Tips: Ngoài việc tham gia trên các sàn giao dịch chính thức, thì hiện nay chúng ta có thể tham gia trên các sàn môi giới, hoặc trên các app công nghệ với phương thức hoạt động hết sức đơn giản, dễ dàng kể cả với người mới bắt đầu. Một số App đầu tư chứng khoán uy tín trên thị trường hiện nay như: 

• App Zalo Pay: Mình đã sử dụng, và mình đặc biệt thích và khuyến nghị những ai mới bắt đầu thì nên sử dụng thử. App rất dễ giao dịch, hướng dẫn dể hiểu. Thêm vào đó hỗ trợ chúng ta học hỏi đầu tư chỉ từ nguồn vốn rất nhỏ (Giao dịch mua bán chỉ từ 1 cổ phiếu; trong khi đó tại sàn lô chẵn phải là bội số của 100 cổ phiếu).

Bạn có thể tải và cài đặt App Zalo Pay cho điện thoại Android Tại đây và tải phiên phản zalo pay cho IOS Tại đây

• App chứng khoán SmartOne của Công ty chứng khóa VPS:  Là ứng dụng chứng khoán cơ sở trên máy tính, SmartOneApp dùng cho điện thoại di động còn SmartPro là app dành cho chứng khoán phái sinh và các nhà đầu tư và tổ chức chuyên nghiệp của VPS. Các chức năng và tiện ích vượt trội có trong SmartOne cho phép nhà đầu tư có thể đặt lệnh trong và ngoài giờ giao dịch, bán chứng khoán lô lẻ, ứng trước tiền bán, quản lý các danh mục, cảnh báo thị trường, cập nhật các tin tức hằng ngày, các khuyến nghị đầu tư…

Bạn có thể tham khảo và mở tài khoản chứng khóa VPS Tại đây 

• App chứng khoán SSI Iboard: SSI iBoard là ứng dụng của Công ty Chứng khoán SSI, một công ty chứng khoán lâu đời tại Việt Nam với các sản phẩm đa dạng (cổ phiếu, trái phiếu, quỹ ETF và hợp đồng tương lai). Các biến động trên cả 3 sàn HOSE, HNX và UPCOM từ chỉ số kỹ thuật dựa vào trung bình di chuyển đơn giản hay chỉ số ngẫu nhiên, băng thông bollinger hiếm đều được cập nhật liên tục. Người dùng có thể quan sát nhiều tính năng cùng một lúc trên cùng một màn hình và tuỳ biến giao diện sao cho phù hợp nhất với sở thích cá nhân. 
• App chứng khoán VNDIRECT:  là app chứng khoán được phát triển bởi Công ty Chứng khoán VNDIRECT, bao gồm các sản phẩm là cổ phiếu, chứng khoán phái sinh, chứng quyền và ký quỹ. Bảng giá được quy định rõ ràng chi tiết từng loại chi phí. Cập nhật chỉ số thị trường liên tục, đồ thị phân tích kỹ thuật dễ nhìn, tích hợp sẵn một tập hợp các lệnh cơ bản, lệnh điều kiện, lệnh 247, lệnh GTD. Tính năng nổi bật của app là đặt lệnh mua bán cổ phiếu chỉ bằng một chạm. Ngoài ra, VNDIRECT Mobile App cũng là ứng dụng chứng khoán đầu tiên và duy nhất trên thị trường hiện nay có hỗ trợ lấy mã OTP để giao dịch chứng khoán, đồng thời bảo mật đăng nhập.
• App theo dõi chứng khoán TOPI:  là ứng dụng quản lý tài chính cá nhân và đầu tư đa lớp tài sản do Công ty Cổ phần Đầu tư VAM phát triển. Sản phẩm của TOPI gồm tích lũy tiền gửi, vàng và chứng chỉ quỹ, đồng thời thêm nhiều tính năng khác trong đó có cập nhật tình hình chứng khoán. Trên giao diện màn hình của TOPI, người dùng nhấp vào mục cổ phiếu. Các danh mục đầu tư của bạn sẽ được quản lý ở mục “Của tôi”. Bên cạnh mục “Danh sách sản phẩm” có cập nhật các mã cổ phiếu đã niêm yết trên sàn chứng khoán hiện hành, cả sàn UPCOM, sàn HOSE và sàn HNX. Muốn tìm cổ phiếu nào thì người dùng có thể search trên thanh công cụ theo mã cổ phiếu hoặc tên công ty.

Bài học số 5: HỌC HỎI KHÔNG NGỪNG LÀ NGUYÊN TẮC BẤT DI BẤT DỊCH

Thị trường chứng khoán biến động không ngừng, cũng đồng nghĩa với chúng ta cần phải học hỏi liên tục để có thể thích ứng với những thay đổi đó. Từ lúc mình tham gia cho đến hiện tại, mình không dừng việc học hỏi và nắm thông tin lại, mà thay vào đó là đầu tư và dành thời gian nhiều thêm để học nữa. Bởi lẻ, kiến thức rất vô hạn, mà những gì chúng ta biết, chúng ta hiểu và áp dụng gần như chỉ là “giọt nước trong đại dương bao la”. Bởi thế, học hỏi không ngừng là quy tắc bất di bắt dịch mà những ai đã, đang và sẽ tham gia vào thị trường chứng khoán đều cần phải ghi nhớ. Dù chúng ta kiếm được lợi nhuận hay thua lỗ thì cũng đừng bao giờ ngừng học tập, nghiên cứu hay đặt ra những thử thách mới.  Bằng cách tập trung vào việc hoàn thiện bản thân và phát triển nền tảng kiến thức mọi lúc, không “ngủ quên trên chiến thắng”, chúng ta sẽ thấy mình trở  nên tốt hơn mỗi ngày. 

Trong giai đoạn này, mình khá bận bởi vì mình đã chính thức bước vào thị trường lao động, đã tham gia đi làm. Vì thế, phương thức mình học và nắm thông tin cũng thay đổi khá nhiều. Cụ thể, mình chọn lọc và lựa ra một vài nguồn thông tin mình thấy hữu ích nhất và theo dõi, tìm đọc hằng ngày để không bỏ lỡ. Thêm vào đó, mình tìm thêm thông tin thông qua các trader có kinh nghiệm và có tiếng trên thị trường chứng khoán để học hỏi về phương pháp, cách tư duy và xử lý thông tin. Từ đó, phần nào học và tìm cách áp dụng cho bản thân mình. 

Đến hiện tại, mình vẫn thích tìm hiểu qua đọc và qua video của 2 kênh: Andy Law và Giải mã thương vụ. Tại Andy Law, mình học được cách phân tích thị trường dựa trên thông tin, không những kiến thức đơn giản về chứng khoán mà còn là kiến thức về những giới tinh anh của thế giới, cách vận hành của một số nền kinh tế, chính trị. Còn tại Giải mã thương vụ, mình có cơ hội đực biết thêm, hiểu rõ hơn về những thương vụ, những hành động, những dự án đang xảy ra. Kiến thức ở đó rất hữu ích, là tổng hợp của rất rất nhiều nguồn thông tin khác nhau từ báo trong nước và cả thế giới. Mình vẫn cảm thấy biết ơn với 2 kênh này.

Mình nghĩ rằng, mỗi người sẽ có một cách tiếp nhận và tiêu thụ thông tin khác nhau, do đó tiêu chí chọn thông tin cũng sẽ khác nhau. Tuy nhiên, mình tin rằng khi chúng ta đọc và tìm hiểu đủ nhiều, chắc chắn chúng ta sẽ lọc ra được những nguồn thông tin mà chúng ta thấy phù hợp với phương cách tiếp nhận, tiêu thụ của bản thân. Từ đó, hiệu của tiếp nhận của chúng ta sẽ nâng cao và phần nào hiệu quả hơn.

Bài học số 6: HÃY PHÂN TÍCH MỌI GÓC ĐỘ TRƯỚC KHI RA QUYẾT ĐỊNH VÀ ĐỪNG ĐẦU TƯ BẰNG PHONG CÁCH HIẾU THẮNG

Thứ nhất, hãy phân tích mọi góc độ trước khi ra quyết định: Khi thực hiện giao dịch, bạn nên kết hợp giữa phân tích kỹ thuật và phân tích cơ bản nhằm đạt được kết quả tốt nhất. Hầu hết tổn thất xuất phát từ việc chúng ta không xem xét một hoặc nhiều chỉ số quan trọng. Vì vậy, trước tiên hãy đảm bảo rằng chúng ta đang đưa ra quyết định dựa trên mọi góc độ. Ngay cả việc thất bại trong kinh doanh cũng có thể do chúng ta đã không xem xét tất cả các biến số. Thế nên, thay vì xem xét phiến diện, chúng ta nên học cách phân tích từ mọi góc độ khác nhau. Điều này cũng có thể áp dụng cho nhiều khía cạnh khác trong cuộc sống.

Một tips mà mình cần lưu ý là cần phân tích thông tin tổng hợp chứ đừng đưa ra các quyết định mua bán dựa trên thông tin thị trường. Bởi lẽ, có thể có trường hợp thông tin được đưa ra để đánh và tạo tâm lý, dẫn đến hành động của nhà đầu tư đi đúng theo hướng của người đưa tin muốn nhắm đến (muốn đẩy giá cổ phiếu hoặc giảm giá cổ phiếu để đầu cơ v..v.). Do đó, đừng vội đưa ra quyết định chỉ vì một vài thông tin nhỏ lẻ, hay những thông tin không chính thống mà cần phải kết hợp các kiến thức tổng hợp để có cái nhìn tổng quát. 

Thứ hai, đừng đầu tư bằng phong cách hiếu thắng: Một điều chúng ta học được từ những câu chuyện thất bại trên thị trường chứng khoán là thận trong sẽ tốt hơn nhiều so với việc hiếu thắng hay vội vã. Đừng xấu hổ rằng chúng ta thận trọng là bởi chúng ta lo lắng về các khoản lỗ. Mặc dù tốc độ tăng trưởng cùa chúng ta thường chậm hơn, nhưng chúng ta vẫn tham gia cuộc chơi một cách đầy thoải mái. Đồng thời, úng ta cũng học được cách thu lợi từ các thị trường khác nhau và cuối cùng thành công hơn rất nhiều.

Bài học này đưa ra bởi lẻ đã có rất nhiều nhà đầu tư mắc sai lầm và đã phải trả giá khá đắt. Cụ thể, khi họ tham gia thị trường, vô tình trúng lúc thị trường đang lên và thắng, lúc đấy họ lầm tưởng rằng mình đã giỏi, đã thông minh. Đồng thời vì lợi nhuận khổng lồ trước mắt trong tưởng tượng, họ tiếp tục đầu tư thêm những nguồn đầu tư lớn (thậm chí nguồn tiền có thể từ vay mượn, khoản vay, cầm cố….vv) và kết quả lúc vừa mua xong thì thị trường xuông mạnh, dẫn đến thua lỗ nặng.  Tuy nhiên, như mình đã phân tích trên, nguồn vốn đó thậm chí từ vay mượn, cầm cố tài sản mà có v.v., vì thế họ không thể chờ đợi thị trường phục hồi trong thời gian dài mà đành phải cắt lỗ. Đây là trường hợp mình thấy phổ biến nhất trong các nhà đầu tư mới và thiếu kinh nghiệm, cũng từ đó dẫn đến nhiều luồng suy nghĩ xấu được gán cho thị trường chứng khoán. 

Vì thế, chúng ta phải luôn thật bình tĩnh, thận trọng trong mọi trường hợp. Phải đưa ra các quyết định dựa trên chủ động, trên quá trình phân tích rõ ràng. Đừng theo cảm xúc hay dựa trên tâm thế, thị trường mà có thể dẫn đến những kết quả không tốt. 

Bài học số 7: CHỨNG KHOÁN SẼ MANG LẠI CHO CHÚNG TA NHIỀU HƠN THẾ. ĐỪNG CHỈ XEM LỢI NHUẬN LÀ TẤT CẢ

Đôi khi, chúng ta sẽ nhận thấy cuộc sống khó lòng trọn vẹn nếu chỉ tập trung vào tiền và lợi nhuận, hoặc nghĩ rằng đồng tiền là chìa khóa cho hạnh phúc. Đúng là lợi nhuận mang về từ thị trường chứng khoán có thể giúp chúng ta sở hữu thêm nhiều vật chất. Nhưng cuộc sống của chúng ta đâu chỉ có đơn điệu như thế. Bằng cách sử dụng lợi nhuận có được trên thị trường chứng khoán để giúp đỡ những số phận kém may mắn, chăm sóc những người thân yêu hay trải nghiệm những hành trình khám phá thú vị… chúng ta sẽ thấy cuộc sống của bản thân trở nên hạnh phúc, đa dạng hơn rất nhiều. 

Riêng với cá nhân mình, lợi nhuận chứng khoán đúng không phải là tất cả. Bởi lẽ, từ lúc bắt đầu tham gia vào thị trường chứng khoán, mình không chỉ nghĩ đến lợi nhuận nữa, mà mang lại cho mình rất nhiều. Nhờ bắt đầu tham gia tìm hiểu thị trường, mình mới biết thêm về thị trường, về cách đọc bảng điện, về nguyên lý của thị trường, nguyên  lý của nền kinh tế. Thêm vào đó, mình mới bắt đầu tìm hiểu về các loại cổ phiếu, các xu hướng nền kinh tế, kinh tế sắp tới sẽ phát triển về đâu, sẽ phát triển như thế nào. Cũng nhờ đó, mình mới có thể liên kết với các kiến thức mình học được ở trên sách vở với các học phần: Kinh tế vĩ mô, Kinh tế vi mô, Kinh tế học, Nguyên lý kế toán, Luật Thương mại, Luật doanh nghiệp và đặc biệt phần nào hiểu được về Quản trị tại các công ty cổ phần, đặc biệt là các công ty niêm yết…

Mình nhận thấy mình đã nhận được rất nhiều, học được rất nhiều với chi phí rất rất nhỏ. Mình vẫn nhớ mình vui siết bao, cũng thấy lâng lâng khi lần đầu cầm trên tay thư gửi từ Công ty cổ phần Tập đoàn địa ốc Novaland (Mã cổ phiếu: NVL). Mình nhận thấy chỉ khi mình chủ động học hỏi, chủ động tìm hiểu thì nguồn kiến thức mình nhận lại thật sự rất bất ngờ và vượt quá mong đợi của mình.

Mình không biết trong tương lai tôn chỉ đích đến của mình trong thị trường chứng khoán có thay đổi hay không. Nhưng hiện tại mình vẫn thấy tốt, thấy rất ổn với đường đi và suy nghĩ của mình. Mình còn xem đây là “Con Heo đất online” nữa, bởi từ lúc tham gia tìm hiểu và thử tham gia thị trường, mình thấy bản thân chi tiêu hợp lý hơn, biết nhìn dài hạn hơn và đặc biệt là biết “tích tiểu thành đại”. Mình có thói quen quy đổi những sản phẩm mình dùng (không cần thiết mua) sang bao nhiêu cổ phiếu của từng công ty. Thỉnh thoảng mình còn tự nhủ, không uống 1 cốc trà sữa,  1 cốc cà phê là đã có thêm … cổ phiếu của xxxx rồi. 

Vâng, trên đó là những bài học cũng như nguyên tắc dựa trên quá trình nghiên cứu cũng như thực tiễn tham gia thị trường của mình. Hy vọng, những thông tin trên sẽ hữu ích, phần nào cung cấp thêm nguồn thông tin, kinh nghiệm cho mọi người trong quá trình tham gia đầu tư cũng như với những ai muốn bắt đầu, mới bắt đầu tham gia vào thị trường chứng khoán. Mình tin rằng chỉ cần chúng ta kiên trì, đủ nỗ lực, đủ tìm hiểu thì sẽ đạt được thành quả nhất định. Đồng thời lúc đó, chúng ta không chỉ trang bị cho bản thân kiến thức trong lĩnh vực chứng khoán nữa, mà còn trang bị thêm một hành trang kiến thức đa ngành để phát triển thêm ở các lĩnh vực khác. Mình tin “Cứ đi rồi sẽ đến”. Chúc mọi người thành công với hành trình đầu tư!