1.Chứng Ảm Ảnh Cưỡng Chế 

Việc nghiên cứu về thần kinh này chủ yếu củng cố cho điều mà mọi nhà atm6 lý học từ thời Freud cho đến nay, đã ngay lập tức nhận ra: Những người bị rối loạn thần kinh đều mắc chứng ám ảnh cưỡng chế. 

Ngoài ra còn có giải thích về khía cạnh thần kinh cho những phản ứng nghiêm trọng thái quá mà tôi đã đề cập lúc trước. Các nhà nghiên cứu về não bộ cho rằng, những dấu vết in hằn trên hệ thần kinh bị khuếch đại do trải nghiệm căng thẳng đã bóp méo cách cơ thể phản ứng với các kích thích khi trưởng thành. Những trải nghiệm đau thương đang diễn ra thực sự khắc sâu những đường rãnh mới giúp não bộ ngày càng sẵn sàng để nhận ra những kích thích đau đớn mà người khác có thể không nhận thấy. 

Điều này củng cố ý kiến cho rằng một khi nguyên liệu cốt lõi được thiết lập trong thời thơ ấu, nó sẽ hoạt động như một bộ lọc nhạy cảm quá mức trong việc định hình các sự kiện tiếp theo. Những ảnh hưởng độc hại của “đứa trẻ bên trong” bị tổn thương thuộc mục này. Khi một người lớn có “đứa trẻ bên trong” bị tổn thương trải qua một tình huống hiện tại tương tự như quá khứ, thì phản ứng như quá khứ cũng sẽ được kích hoạt. Harvey Jackins mô tả hiện tượng này giống như chiếc máy ghi âm có nút bật bị kẹt vậy. Những cảm xúc mãnh liệt sẽ xuất hiện để phản ứng lại ngay cả với điều gì đó thực sự tầm thường hoặc vô thưởng vô phạt. Đây là sự phản ứng với những điều không tồn tại ở bên ngoài, mà ẩn sâu trong nội tâm. 

2.Bảo Vệ Bản Ngã Và Não Bộ Bị Giam Giữ 

Phương pháp chữa lành nỗi đau nguyên thủy dựa trên giả thuyết rằng cảm xúc đau thương lúc trước bị kìm hãm và bị làm cho tê liệt. Chúng ta tái hiện nó với người khác vì nó chưa bao giờ được giải quyết cả. Sở dĩ nó không thể được giải quyết vì cơ chế kìm hãm (tức cơ chế bảo vệ bản ngã) khiến chúng ta không biết rằng nó đang tồn tại. 

“Bạn không thể hiểu những gì mà bạn không biết” là một khẩu hiệu được dùng trong trị liệu. Chúng ta tái hiện cảm xúc lên người khác hoặc lên chính bản thân mình; hoặc chúng ta chuyển hướng cảm xúc đó sang cho người khác. Vì chúng ta không thể cảm nhận được chúng, và vì chúng là những điều còn dang dở nên cần được thực hiện. Hướng nội, hướng ngoại, và chuyển hướng những cảm xúc này là cách duy nhất mà “đứa trẻ bên trong” chúng ta biết nhưng đó không phải là giải pháp lâu dài.  

Cho đến khi chúng ta giải quyết được nỗi đau nguyên thủy của “đứa trẻ bên trong” bị tổn thương, chúng ta vẫn tiếp tục tái hiện cảm xúc hướng ngoại vì nhu cầu vô độ đối với cảm xúc phấn khích và sự thay đổi tâm trạng. Việc bảo vệ bản ngã đã khiến cảm xúc của chúng ta bị kìm hãm. Có những người mới chỉ phát hiện ra những hình thức chính của chứng lệ thuộc, loạn luân về thể xác và phi thể xác, vốn đã thống trị lịch sử gia đình nhiều thế hệ của họ cách đây mười năm. Họ đã không thể thực hiện được phương pháp chữa lành nỗi đau nguyên thủy cho đến khi họ từ bỏ được những suy nghĩ sai lầm và thôi không chối bỏ về gia đình lẫn tuổi thơ của mình. 

Công trình nghiên cứu về não bộ của Ronald Melzack có thể giúp các biện pháp bảo vệ bản ngã. Melzack đã khám phá ra một phản ứng sinh học thích ứng để cưỡng chế những nỗi đau đớn mà ông gọi là “giam giữ thần kinh”. Melzack nói rằng ba hệ thống não bộ riêng biệt có các sợi liên kết với nhau, có chức năng tạo điều kiện thuận lợi và ngăn chặn. Giam giữ thần kinh là cách mà các thông tin ở giữa ba hệ thống não bộ được kiểm soát. Có thể sự kìm nén diễn ra chủ yếu ở cánh cổng ngăn cách giữa não tư duy và não cảm xúc. Nói một cách đơn giản thì khi tổn thương về cảm xúc trong hệ limbic vượt quá mức, một cơ chế tự động sẽ đóng cánh cổng vào tân vỏ não. Việc đó giống như thể có những tiếng ồn rất lớn phát ra từ một phòng khác khiến bạn phải bước đến và đóng cánh cửa lại vậy. 

Freud tin rằng bảo vệ bản ngã được tích hợp vào các biện pháp phòng thủ thứ cấp phức tạp hơn khi con người trưởng thành. Những biện pháp phòng thủ thứ cấp này đảm bảo tính chất của tư duy như sự hợp lý hóa, phân tích, và tối thiểu hóa. 

Công trình nghiên cứu gần đây về hệ limbic của R. L. Isaacson đã củng cố cho lý thuyết này. Isaacson cho rằng hệ thống cổng giam giữ của Tân Vỏ Não (não tư duy) có chức năng “đánh bại những thói quen và ký ức của quá khứ... tân vỏ não đặc biệt tập trung đến việc kìm hãm quá khứ”. Những thói quen và ký ức này bao gồm các dấu ấn hằn sâu (những đường dẫn thần kinh) được tạo ra từ sự căng thẳng và tổn thương. Do đó, não tư duy có thể hoạt động mà không bị cản trở bởi tiếng ồn và các tín hiệu được tạo ra trong thế giới nội tâm của chúng ta. 

Nhưng những tín hiệu này không biến mất. Thay vào đó, các nhà nghiên cứu đưa ra giả định rằng chúng tiếp tục di chuyển xung quanh mạch kín của các sợi thần kinh trong hệ limbic. 

Vì vậy, mặc dù nhờ bảo vệ bản ngã căng thẳng và đau đớn sẽ qua đi, nhưng thực tế chúng vẫn tồn tại. Chúng ẩn mình dưới vỏ bọc mất cân bằng. Một chuỗi hành động dang dở đang tích tụ và chờ giải phóng. Những tổn thương nguyên thủy tồn tại giống như một cơn bão điện khuếch tán sự căng thẳng trong toàn bộ hệ thống sinh học. Kết quả là những người có cuộc sống trưởng thành dùng lý trí để có thể tiếp tục một cuộc sống tình cảm đầy giông bão. 

3.Chữa Lành Nỗi Đau Nguyên Thủy 

Phương pháp chữa lành nỗi đau nguyên thủy liên quan đến việc thực sự trải nghiệm những cảm giác bị kìm nén ban đầu. Tôi gọi đó là quá trình tháo gỡ, quá trình mang lại “sự thay đổi bậc hai”, giúp giải quyết những vấn đề về cảm xúc. Trong sự thay đổi bậc nhất, bạn chuyển từ sự cưỡng chế này sang sự cưỡng chế khác. Trong sự thay đổi bậc hai, bạn không còn bị cưỡng chế nữa. Đây chính là những gì một số người cần để chữa lành chứng ám ảnh cưỡng chế của họ. Họ tái hiện những hành vi ám ảnh cưỡng chế một cách hướng ngoại vì “đứa trẻ bên trong” cô đơn, đầy tổn thương của họ chưa bao giờ trút được nỗi buồn ban đầu cả. Dù đã tham gia chương trình 12 bước và kiểm soát chứng nghiện rượu hay trở thành một giáo sư, một nhà thần học, một bác sĩ trị liệu thì họ vẫn không ngừng tái hiện hướng ngoại. Họ đọc mọi cuốn sách mới mà họ thấy và họ thảo luận những vấn đề của họ trong những liệu pháp nhưng hành vi hướng ngoại của họ vẫn không chấm dứt. Họ hướng tới những kiến thức cao siêu hơn; học cách của các pháp sư cổ đại; học các phương pháp chữa trị bằng năng lượng; nghiên cứu khóa học về phép lạ, thiền định và cầu nguyện (đôi khi hàng giờ liền) nhưng họ vẫn tiếp tục hành vi đó. Chứng ám ảnh cưỡng chế của họ thậm chí còn nghiêm trọng hơn nữa. Điều mà họ đã không hiểu được là họ cần phải vỗ về đứa con trẻ bé bỏng có trái tim tan vỡ trong nội tâm đang cô đơn và đau đớn khôn nguôi. 

4.Chữa Lành Nỗi Đau Nguyên Thủy Là Một Công Việc Đau Đớn 

Điều tốt lành đó là phương pháp chữa lành nỗi đau nguyên thủy liên quan đến quá trình tự chữa trị theo bản năng. Đau buồn là một cảm giác có khả năng chữa lành. Chúng ta sẽ được chữa lành một cách tự nhiên nếu chúng ta thực sự được phép đau buồn.  

Sự đau buồn có liên quan đến đủ loại cảm xúc của con người. Nỗi đau nguyên thủy là sự tích tụ những xung đột chưa được giải quyết mà năng lượng của chúng ta lớn nhanh theo thời gian. “Đứa trẻ bên trong” bị tổn thương đang bị tê liệt vì không thể giải quyết được sự đau buồn của mình. Mọi cảm xúc của đứa trẻ ấy đều bị kìm hãm bởi sự xấu hổ độc hại . Sự xấu hổ này là do “cầu nối đầu tiên giữa các cá nhân” của chúng ta bị đứt gãy. Chúng ta trở nên tin rằng mình không thể phụ thuộc vào người chăm sóc đầu tiên nữa, nhưng trên thực tế là mình không có quyền phụ thuộc vào bất cứ ai. Cô lập và sợ phụ thuộc vào người khác là hai trong số những hậu quả chính của sự xấu hổ độc hại. 

5.Khôi Phục Cầu Nối Giữa Các Cá Nhân 

Để xóa bỏ những cảm xúc xấu hổ độc hại, chúng ta phải rời khỏi nơi ẩn náu và tin tưởng vào ai đó. Trong bài viết này, tôi đề nghị bạn hãy tin tôi và tin tưởng vào chính bản thân mình. Đề “đứa trẻ bên trong” đầy tổn thương của bạn bước ra khỏi nơi ẩn náu, nó cần phải tin tưởng rằng bạn sẽ ở đó vì nó. Đứa trẻ này cũng cần một đồng minh hỗ trợ , không chê bai, dè bỉu nó để nó thừa nhận nó đã bị ruồng bỏ, thờ ơ, ngược đãi và thù địch. Đó là những yếu tố cần thiết đầu tiên trong phương pháp chữa lành nỗi đau nguyên thủy.  

Tôi hy vọng là bạn sẽ tin tưởng rằng bản thân bạn chính là đồng minh của “đứa trẻ bên trong” để chữa lành nỗi đau của chính bạn, bởi thực tế là bạn không thể tuyệt đối tin tưởng vào người khác. Khi khốn cùng thì có lẽ bất kỳ ai khác cũng sẽ phải tự cứu mình trước. Nhưng bạn hoàn toàn có thể tin tưởng vào chính bạn. Jo Courdet đã nói rất hay trong “Lời Khuyên Từ Một Kẻ Thất Bại”: “Trong tất cả những người bạn biết, bản thân bạn chính là người sẽ không bao giờ rời bỏ bạn”. 

6.Thừa Nhận Sự Ngược Đãi Xảy Ra Với Bạn 

Tin tôi đi, rất nhiều người bảo cách nuôi dạy con cái hợp pháp thực ra là ngược đãi. Nếu bạn vẫn có xu hướng coi nhẹ hoặc hợp lý hóa những cách mà bạn bị chế nhạo, bị bỏ mặc hoặc bị lợi dụng để làm hài lòng cha mẹ thì bây giờ bạn cần chấp nhận sự thật rằng, những điều này đã thực sự làm tổn thương tâm hồn bạn. Một số người trong các bạn cũng đã hiển nhiên trở thành nạn nhân của sự ngược đãi về thể xác, tình dục hoặc tình cảm. Tại sao sự ngược đãi rõ ràng như vậy lại cần phải được thừa nhận? Thật kỳ lạ là càng bị bạo hành, bạn càng cho rằng là mình xấu xa và lý tưởng hóa cha mẹ. Đó là kết quả của mối liên kết ảo tưởng tôi đã mô tả lúc trước. Tất cả trẻ em đều lý tưởng hóa cha mẹ và đây là cách để trẻ đảm bảo sự sinh tồn của mình. Tuy nhiên, khi đứa trẻ bị bạo hành lý tưởng hóa cha mẹ, trẻ chắc hẳn sẽ tin rằng bản thân mình phải chịu trách nhiệm về hành vi ngược đãi đó: “Bố mẹ đánh mình vì mình là một đứa trẻ hư; họ la hét vì mình rất không vâng lời. Tất cả là tại mình, không phải tại họ. Họ chẳng có lỗi gì hết”. Sự lý tưởng hóa ch mẹ này là biện pháp bảo vệ bản ngã cốt lõi và phải được xóa bỏ. Có lẽ bố mẹ bạn không tệ; họ chỉ là những đứa trẻ bị tổn thương. Hãy tưởng tượng bạn được nuôi dưỡng bởi một đứa trẻ 3 tuổi nặng 90kg, to gấp 5 lần so với bạn, hoặc một đứa trẻ 3 tuổi nặng 64 kg, lớn gấp 4 lần so với bạn thì “đứa trẻ bên trong bạn” có thể hiểu được bản chất của vấn đề. Bố mẹ bạn đã làm những điều tốt nhất mà họ có thể làm hay chí ít là những điếu mà học cho là đúng nhưng họ vẫn chỉ là những đứa trẻ to xác bị tổn thương. 

7.Sốc Và Trầm Cảm 

Nếu tất cả những điều này khiến bạn bị sốc thì sẽ thật tuyệt vời, bởi vì cú sốc là khởi đầu của sự đau buồn (mà sự đau buồn là cảm xúc có thể có tác dụng trị liệu), theo sau đó là trầm cảm và chối bỏ. Sự chối bỏ đẩy lùi chiếc khiên bảo vệ bản ngã của bạn (chiếc khiên bảo vệ bản ngã của bạn là thứ khiến bạn giảm đi chất lượng của sự hạnh phúc). Sự chối bỏ thường xuất hiện dưới hình thức thương lượng. Rất có thể chúng ta sẽ nói: “Chà, thực sự không tệ đến thế. Mình có cơn ăn ba bữa mỗi ngày và một mái nhà để ở là được rồi!” 

Xin hãy tin tôi: Nó thực sự tồi tệ đấy. Bị tổn thương về tinh thần vì cha mẹ không cho phép bạn được sống bằng con người thật của bạn là điều tồi tệ nhất có thể xảy ra với bạn. Tôi cá là khi bạn tức giận, họ sẽ nói những câu đại loại như: “Đừng bao giờ lớn giọng với tao!” Điều này khiến bạn học được rằng sống bằng con người thực sự của mình là việc không ổn, và tức giận lại càng không ổn. Sợ hãi, nỗi buồn và niềm vui cũng vậy. Những lúc đó bạn sẽ nghĩ rằng, thật không tốt đẹp chút nào khi nghĩ những gì bạn đã nghĩ, muốn những gì bạn đã muốn, cảm thấy những gì bạn đã cảm nhận, hoặc tưởng tượng những gì bạn đã tưởng tượng. Có khi bạn nghĩ bạn đã không nên thấy điều bạn đã thấy, , không nên ngửi thấy những gì bạn đã hít phải. Bạn được mặc định ý thức rằng trở nên khác biệt hay là chính mình đều không ổn. Việc bạn chấp nhận và hiểu những gì tôi đang nói là để xác nhận sự hợp lý vết thương tinh thần của bạn hay chính “đứa trẻ bên trong” bị tổn thương của bạn. 

8.Sự Tức Giận 

Cảm giác tiếp theo thường xuất hiện khi đau buồn là tức giận. Đó là một phản ứng chính đáng cho tổn thương tinh thần. Mặc dù bố mẹ bạn cố gắng làm những gì tốt nhất có thể, nhưng nhìn chung, về cơ bản ý định của họ thường không phù hợp. Hãy tưởng tượng rằng họ đang lùi xe vào chỗ đỗ và vô tình chèn lên chân bạn. Bạn đã phải đi khập khiễng trong suốt bao năm qua, và bạn chưa bao giờ biết lý do tại sao. Bạn có quyền biết những gì xảy ra với bạn không? Bạn có quyền bị tổn thương và đau đớn vì nó không? Câu trả lời cho cả hai câu hỏi trên hiển nhiên là có. Bạn có thể tức giận, ngay cả khi những điều họ đã làm với bạn là vô tình. Trên thực tế, bạn phải tức giận nếu bạn muốn chữa lành “đứa trẻ bên trong” bị tổn thương của mình. Tôi không có ý nói rằng bạn cần la hét và kêu gào (mặc dù bạn hoàn toàn có thể làm như thế), chỉ là việc bạn nổi giận trước một việc làm không đúng đắn là hoàn toàn bình thường. Tôi thậm chí không bắt bố mẹ tôi phải chịu trách nhiệm về những gì đã xảy ra với tôi. Tôi hiểu họ đã làm những điều tốt nhất mà họ có thể làm được. Cá nhân tôi cho rằng tất cả chúng ta đều phải có trách nhiệm ngăn chặn những gì tiêu cực mà chúng ta đang làm đối với chính mình và đối với người khác. Tôi sẽ không dung thứ cho những rối loạn và ngược đãi rõ ràng của một ai đó đang chi phối gia đình mình. 

9.Nỗi Đau Đớn Và Buồn Khổ 

Sau tức giận sẽ là cảm giác tổn thương và buồn khổ. Nếu lả nạn nhân, chúng tab sẽ phải đau buồn vì sự phản bội đó. Chúng ta cũng phải đau khổ về những gì có thể từng là ước mơ và khát vọng của mình. Chúng ta cần phải buồn chán khi những nhu cầu phát triển chưa được đáp ứng.  

10.Cảm Giác Hối Hận 

Cảm giác hối hận thường xuất hiện sau nỗi đau đớn và buồn khổ. Chúng ta hay nói: “Giá như mọi thứ không như thế, có lẽ tôi đã có thể làm điều gì đó khác. Có lẽ nếu tôi yêu bố nhiều hơn và nói với bố rằng, tôi cần bố như thế nào thì bố đã không bỏ rơi tôi”. Có nhiều tâm lý gia nói rằng khi họ tham vấn cho các nạn nhân của hành vi loạn luân và ngược đãi về thể chất, họ gần như không thể tin rằng những nạn nhân đó lại cảm thấy tội lỗi và hối hận về hành vi xâm phạm xảy ra với mình, cứ như thể họ phải chịu trách nhiệm phần nào đó cho việc này vậy. Khi chúng ta đau buồn vì một người thân qua đời thì cảm giác hối hận đôi khi dễ hiểu hơn, chẳng hạn như chúng ta ước mình đã giành thời gian nhiều hơn cho người đã khuất. Nhưng trong thời thơ ấu đau buồn vì bị bỏ rơi, bạn phải giúp “đứa trẻ bên trong” vị tổn thương của bạn thấy rằng nó không thể làm gì khác được. Nỗi đau của đứa trẻ ấy là bởi những gì đã xảy ra với nó chứ không phải do nó. 

11.Cảm Giác Xấu Hổ Và Cô Đơn Độc Hại 

Cảm giác cốt lõi và sâu xa nhất của đau buồn là sự xấu hổ và cô đơn độc hại. Chúng ta hổ thẹn khi bị người khác bỏ rơi. Chúng ta cảm thấy mình thật tệ, như thể chúng ta là kẻ hư hỏng vậy. Rồi cảm giác hổ thẹn đó khiến chúng ta cô đơn. Vì “đứa trẻ bên trong” chúng ta cảm thấy sai trái và khiếm khuyết, nên nó phải che đậy con người thật bằng con người giả tạo đã thích nghi của mình. Sau đó, nó tự định dạng bản thân bằng bản thể giả dối khiến bản thể thật bị cô lập và đơn độc. Sống cùng cảm giác tổn thương cuối cùng này là phần khó khăn nhất của quá trình trải nghiệm cảm giác đau khổ. “Cách duy nhất để thoát khỏi nó là trải qua nó”. Thật khó để sống với cảm giác xấu hổ và cô đơn đó nhưng khi chúng ta nắm bắt được những cảm xúc này, chúng ta sẽ tìm thấy lối ra. Chúng ta sẽ gặp được bản ngã thật đang ẩn mình. Bạn thấy đấy, bởi vì chúng ta đã che giấu nó với người khác nên chúng ta cũng ẩn giấu nó với chính mình. Khi nắm bắt được sự xấu hổ và cô đơn, chúng ta sẽ chạm vào con người thật nhất của mình. 

12.Kết Luận 

Tất cả những cảm xúc này đều cần được cảm nhận. Chúng ta cần giậm chân và tức giận, cần thổn thức và òa khóc, cần sợ vã mồ hôi và run rẩy. Chúng ta cần thời gian để làm được những điều này. Phục hồi cảm giác là một quá trình chứ không phải một sự kiện, nhưng tình trạng sẽ trở nên tốt hơn gần như ngay lập tức. Khi tiếp xúc được với “đứa trẻ bên trong”; khi nó biết rằng ở đó luôn có người và nó sẽ không phải tiếp tục đơn độc một mình nữa thì niềm vui và sự nhẹ nhõm sẽ xuất hiện ngay tức thì. Khoảng thời gian thực tế để trải nghiệm đau buồn ở mỗi người là khác nhau, không ai có thể nói chính xác quá trình đau buồn là bao lâu cả. Biết cách buông bỏ sự phòng thủ của bạn chính là chìa khóa. Trên thực tế, bạn không thể luôn luôn ở thế phòng thủ, và sẽ có lúc bạn cần đến sự trợ giúp. 

Vì vậy, trình tự hoặc các giai đoạn của nỗi đau buồn sẽ lặp đi lặp lại. Có thể hôm nay bạn thấy rất hiệu quả nhưng ban hôm nữa bạn sẽ thấy bản thân mình suy giảm đi rất nhiều. Nhưng bạn hoàn toàn có thể tiến về phía trước và trải nghiệm hết các chu kỳ này. Việc cảm nhận các cảm xúc mang tính quyết định. Bạn không thể chữa lành những cảm xúc mà bạn không thể nhận biết được! Khi bạn trải qua cảm xúc cũ và cho phép bản thân ở đó vì “đứa trẻ bên trong bạn”, tác dụng chữa lành sẽ tự động phát huy. Điều quan trọng là bạn phải giữ cho mình thật an toàn khi giải quyết các vấn đề về cảm xúc.