Bài viết này sẽ hướng dẫn cách Xây dựng dàn ý cho đề bài: Phong cách đối với nhà văn cũng như màu sắc với họa sĩ không phải là vấn đề kỹ thuật mà là cách nhìn (Tài liệu tham khảo lĩnh vực giáo dục). Đề bài này đòi hỏi người viết phải có cái nhìn sâu sắc về bản chất của phong cách nghệ thuật, phân biệt được sự khác biệt giữa kỹ thuật và cách nhìn, đồng thời vận dụng kiến thức về văn học và nghệ thuật để làm sáng tỏ luận điểm. Thông qua việc Xây dựng dàn ý cho đề bài: Phong cách đối với nhà văn cũng như màu sắc với họa sĩ không phải là vấn đề kỹ thuật mà là cách nhìn (Tài liệu tham khảo lĩnh vực giáo dục), bài viết sẽ giúp độc giả hiểu rõ hơn về cách tiếp cận một đề bài phân tích, đánh giá nghệ thuật và cách trình bày luận điểm một cách logic, thuyết phục.
Hiểu rõ nội dung và yêu cầu của đề bài
Trước khi bắt tay vào Xây dựng dàn ý cho đề bài: Phong cách đối với nhà văn cũng như màu sắc với họa sĩ không phải là vấn đề kỹ thuật mà là cách nhìn (Tài liệu tham khảo lĩnh vực giáo dục), việc nắm bắt và phân tích kỹ lưỡng nội dung đề bài là điều vô cùng quan trọng.
Phân tích ý nghĩa của đề bài
Đề bài nhấn mạnh đến khái niệm “phong cách” trong sáng tạo nghệ thuật, đồng thời khẳng định rằng phong cách không đơn thuần là vấn đề kỹ thuật, kỹ năng, mà nó phản ánh quan niệm, cách nhìn, tư duy của người nghệ sĩ. Thông qua việc so sánh phong cách của nhà văn với màu sắc của họa sĩ, đề bài giúp ta nhận ra sự tương đồng về bản chất của sáng tạo trong hai lĩnh vực nghệ thuật tưởng chừng như khác biệt.
Nhà văn, bằng ngôn ngữ, hình ảnh, lối kể chuyện, đã tạo dựng nên một thế giới riêng biệt, một phong cách đặc trưng. Cũng như họa sĩ, bằng cách lựa chọn màu sắc, bố cục, đường nét, chất liệu, đã tạo ra tác phẩm nghệ thuật mang đậm dấu ấn cá nhân. Phong cách của họ không phải là điều có thể học được một cách máy móc, thuần túy kỹ thuật, mà nó là kết quả của sự trau dồi, cảm thụ, khám phá bản thân và thế giới.
Xác định yêu cầu của đề bài
Đề bài yêu cầu người viết phải:
- Phân tích khái niệm “phong cách”: làm rõ bản chất, tính chất, vai trò của phong cách trong sáng tạo nghệ thuật (văn học, hội họa).
- So sánh phong cách của nhà văn và màu sắc của họa sĩ: tìm ra những điểm tương đồng, khác biệt giữa hai lĩnh vực, khẳng định tính chất chủ quan, cá nhân của phong cách.
- Chứng minh phong cách không phải là vấn đề kỹ thuật mà là cách nhìn: đưa ra các dẫn chứng, phân tích tác phẩm để minh họa cho luận điểm.
- Vận dụng kiến thức về văn học, nghệ thuật: liên hệ đến các nhà văn, họa sĩ tiêu biểu, phong cách nghệ thuật đặc trưng của họ.
- Trình bày rõ ràng, logic, thuyết phục.
Xác định đối tượng và cách thức tiếp cận đề bài
Đối tượng của đề bài là phong cách nghệ thuật, đặc biệt là trong hai lĩnh vực văn học và hội họa. Cách tiếp cận đề bài cần hướng đến việc so sánh, phân tích, chứng minh để làm rõ luận điểm. Việc đưa ra các ví dụ, dẫn chứng từ tác phẩm văn học, hội họa nổi tiếng sẽ giúp bài viết thêm phần sinh động, thuyết phục. Người viết cần có tư duy phân tích, tổng hợp, kết hợp kiến thức lý thuyết, kinh nghiệm thực tiễn để tạo nên một bài viết có chiều sâu, giá trị.
Xây dựng luận điểm chính và các luận điểm phụ
Sau khi đã hiểu rõ nội dung và yêu cầu của đề bài, chúng ta có thể bắt đầu xây dựng luận điểm chính và các luận điểm phụ.
Luận điểm chính
Phong cách đối với nhà văn cũng như màu sắc với họa sĩ không phải là vấn đề kỹ thuật mà là cách nhìn, là sự thể hiện quan niệm, tư duy, cảm xúc của mỗi cá nhân nghệ sĩ.
Đây là luận điểm then chốt xuyên suốt bài viết, nó khẳng định bản chất chủ quan, sâu sắc của phong cách nghệ thuật. Phong cách không phải là sản phẩm của những quy tắc, kỹ thuật cứng nhắc, mà nó là sự thể hiện nội tâm, cái tôi, thế giới quan của người nghệ sĩ.
Luận điểm phụ
- Phong cách là sự thể hiện cá tính sáng tạo: mỗi nhà văn, họa sĩ đều có phong cách riêng, độc đáo do đặc điểm tâm lý, kinh nghiệm sống, vốn hiểu biết, trải nghiệm của mỗi người hình thành.
- Phong cách không phải là kỹ thuật, kỹ năng thuần túy: kỹ thuật, kỹ năng chỉ là công cụ, phương tiện để người nghệ sĩ thể hiện ý tưởng, cảm xúc. Điều quan trọng tạo nên phong cách là tư duy, cách nhìn, cái nhìn độc đáo, mới lạ của người nghệ sĩ.
- Phong cách phản ánh quan niệm, thế giới quan của người nghệ sĩ: thông qua các tác phẩm, người đọc, người xem có thể nhận ra quan niệm sống, triết lý, tư tưởng, tình cảm của người nghệ sĩ.
- Phong cách có vai trò quan trọng trong việc tạo nên giá trị nghệ thuật: Phong cách đặc trưng giúp tác phẩm nghệ thuật trở nên độc đáo, khác biệt, mang dấu ấn riêng, dễ nhận biết, ghi nhớ và cảm thụ.
Phát triển các luận điểm và xây dựng hệ thống dẫn chứng
Để làm rõ các luận điểm, người viết cần phải phát triển chúng bằng các lập luận, dẫn chứng cụ thể, minh họa. Việc chọn lựa dẫn chứng phải phù hợp với từng luận điểm, tạo sức thuyết phục cho bài viết.
Dẫn chứng từ tác phẩm văn học
- Ví dụ: Phong cách của Nguyễn Du trong Truyện Kiều thể hiện qua ngôn ngữ giàu nhạc điệu, hình ảnh thơ mộng, lối kể chuyện trữ tình, sâu lắng phản ánh quan niệm về tình yêu, đạo lý, nhân sinh quan của nhà thơ.
- Phân tích: Nguyễn Du không chỉ vận dụng nhuần nhuyễn các kỹ thuật thơ ca cổ điển, mà còn có cách nhìn riêng về cuộc đời, số phận con người, được thể hiện qua ngôn từ, hình ảnh, giọng điệu độc đáo. Phong cách của ông không phải do học hỏi theo ai mà là kết quả của năng khiếu, sự cảm thụ tinh tế, cách nhìn riêng biệt về cuộc sống.
- Liên hệ: Chúng ta có thể so sánh phong cách của Nguyễn Du với các nhà thơ cùng thời, thấy được sự độc đáo, khác biệt, cái tôi nghệ thuật riêng biệt của ông.
- Ví dụ: Phong cách của Nam Cao trong các tác phẩm hiện thực thể hiện qua ngôn ngữ giản dị, mộc mạc, lối kể chuyện chân thực, phản ánh hiện thực xã hội một cách sâu sắc, thể hiện sự đồng cảm, trân trọng với con người lao động nghèo khổ.
- Phân tích: Ngôn ngữ, phong cách của Nam Cao không phải là sản phẩm của việc học tập theo một khuôn mẫu nào đó mà là sự phản ánh chân thực, sâu sắc thế giới quan, quan niệm về con người, xã hội của ông.
- Liên hệ: So sánh phong cách của Nam Cao với các nhà văn hiện thực khác như Ngô Tất Tố, Nguyễn Công Hoan, ta có thể thấy được những nét riêng biệt, điểm độc đáo trong cách nhìn, cách viết của ông.
Dẫn chứng từ tác phẩm hội họa
- Ví dụ: Phong cách của họa sĩ Nguyễn Gia Trí thể hiện qua cách sử dụng màu sắc tươi sáng, giàu chất thơ, đường nét mềm mại, tạo nên vẻ đẹp tinh khôi, lãng mạn của phong cảnh Việt Nam.
- Phân tích: Cách sử dụng màu sắc của Nguyễn Gia Trí không chỉ là vấn đề kỹ thuật pha màu, mà là sự thể hiện trực quan, sâu sắc về tình yêu, cảm xúc, cách nhìn của ông đối với thiên nhiên, quê hương.
- Liên hệ: Chúng ta có thể so sánh phong cách của Nguyễn Gia Trí với các họa sĩ cùng thời như Tô Ngọc Vân, Lê Phổ, để thấy được sự khác biệt, độc đáo trong cách nhìn, cách thể hiện của mỗi người.
- Ví dụ: Phong cách của họa sĩ Lê Thiết Cương thể hiện qua sự táo bạo, phá cách trong sử dụng chất liệu, hình khối, đường nét, phản ánh sự độc lập, cá tính của nghệ sĩ.
- Phân tích: Lối vẽ của Lê Thiết Cương không tuân theo những quy chuẩn truyền thống mà thể hiện sự sáng tạo, cách nhìn mới mẻ, độc đáo về nghệ thuật. Màu sắc, bố cục, hình khối đều được ông sử dụng để thể hiện quan niệm, suy tư về cuộc sống, con người.
- Liên hệ: So sánh phong cách của Lê Thiết Cương với các họa sĩ theo trường phái hiện đại khác, ta thấy được sự đa dạng, phong phú, tính cá nhân trong nghệ thuật hội họa đương đại.