Thơ tượng trưng siêu thực sau 1975 là một hiện tượng văn học đáng chú ý, phản ánh sự chuyển biến phức tạp của đời sống tinh thần Việt Nam sau những biến động lịch sử lớn. Nó ra đời như một tiếng nói mới, một cách nhìn mới về thế giới, về con người và về chính bản thân thơ ca. Thể loại này mang trong mình những nét đặc trưng riêng biệt, kế thừa tinh thần của chủ nghĩa tượng trưng và siêu thực nhưng cũng đồng thời mang đậm dấu ấn của văn hóa, lịch sử và xã hội Việt Nam đương thời. Bài viết này sẽ đi sâu phân tích các đặc điểm, xu hướng, tác giả tiêu biểu, ảnh hưởng, cùng tác động của Thơ tượng trưng siêu thực sau 1975 đến nền văn học Việt Nam hiện đại.
Thơ tượng trưng siêu thực sau 1975: Đặc điểm và xu hướng
Sau năm 1975, đất nước bước vào thời kỳ mới với những biến động sâu sắc về chính trị, kinh tế và xã hội. Bên cạnh những nỗ lực xây dựng và phát triển, người dân cũng phải đối mặt với nhiều thách thức, khó khăn. Trong bối cảnh ấy, Thơ tượng trưng siêu thực sau 1975 đã xuất hiện như một tiếng nói phản ánh tâm tư, tình cảm và suy nghĩ của những con người đang chìm đắm trong những hỗn loạn, mất mát và cả hy vọng về tương lai.
Sự kết hợp giữa chủ nghĩa tượng trưng và siêu thực
Thơ tượng trưng siêu thực không đơn giản là sự kết hợp đơn thuần của hai trường phái này, mà nó là sự vận dụng sáng tạo, linh hoạt, kết hợp hài hòa giữa hai dòng chảy văn học để tạo nên một bản sắc riêng.
Thơ tượng trưng thường sử dụng hình ảnh, ngôn ngữ ẩn dụ để phản ánh những cảm xúc, suy tư mang tính chất trừu tượng, phi lý trí. Nó tập trung thể hiện thế giới nội tâm, những cảm xúc sâu kín của con người.
Thơ siêu thực lại đi xa hơn, hướng tới sự phá vỡ những quy luật logic, cấu trúc lý trí, hướng tới vẻ đẹp của vô thức, của giấc mơ, của những hình ảnh phi logic, kì ảo. Nó phá vỡ những rào cản của ngôn ngữ và hình thức để bộc lộ những khát vọng, những nỗi niềm tiềm ẩn sâu thẳm trong tâm hồn.
Thơ tượng trưng siêu thực sau 1975 chính là sự pha trộn, kết hợp những đặc điểm đó, tạo nên một diện mạo mới mẻ, độc đáo cho thơ ca Việt Nam.
Tính chất mơ hồ, ẩn dụ và biểu tượng
Một đặc điểm nổi bật khác của Thơ tượng trưng siêu thực sau 1975 là sự sử dụng ngôn ngữ mơ hồ, ẩn dụ và biểu tượng một cách đậm nét. Các nhà thơ thường sử dụng những hình ảnh, chi tiết bất ngờ, kì ảo, không theo logic thông thường, để tạo ra những liên tưởng, cảm nhận đa chiều cho người đọc.
Những hình ảnh đó có thể là những cảnh vật, con người, sự vật được miêu tả một cách méo mó, biến dạng, hoặc là những chi tiết rời rạc, không liên quan đến nhau, nhưng lại tạo nên một bức tranh tổng thể đầy ẩn ý.
Ví dụ, một hình ảnh người đàn bà với đôi cánh thiên thần, hay một con thuyền trôi giữa biển sương mù, có thể là biểu tượng của khát vọng tự do, của sự cô đơn, của những mất mát, nỗi đau mà con người đang phải đối mặt.
Xu hướng thể hiện nỗi niềm cá nhân, phản ánh hiện thực xã hội
Thơ tượng trưng siêu thực sau 1975 không chỉ hướng vào thế giới nội tâm của nhà thơ, mà còn phản ánh hiện thực xã hội xung quanh, thể hiện sự trăn trở, suy tư về những vấn đề của đất nước, con người.
Các nhà thơ sử dụng ngôn ngữ siêu thực để thể hiện những bức xúc, những nỗi niềm riêng tư của mình, nhưng đồng thời cũng truyền tải những thông điệp sâu sắc về xã hội, về cuộc sống con người.
Những hình ảnh siêu thực, những câu thơ phi logic có thể là cách thức để họ giãi bày những nỗi niềm chất chứa trong lòng, những lo âu về một tương lai bất định, về sự mất mát, những đổ vỡ của chiến tranh, về những khó khăn của đời sống.
Tác giả nổi bật trong dòng thơ tượng trưng siêu thực hậu 1975
Sau năm 1975, nhiều thế hệ nhà thơ đã xuất hiện với những sáng tạo mới mẻ, góp phần làm phong phú thêm cho nền thơ Việt Nam. Trong bối cảnh văn học đang tìm kiếm những hướng đi mới, Thơ tượng trưng siêu thực với những nét độc đáo, khác biệt của mình đã thu hút được sự quan tâm của nhiều bạn đọc và giới phê bình.
Nguyễn Quang Thiều: Nhà thơ của những giấc mơ và nỗi niềm
Nguyễn Quang Thiều được xem là một trong những nhà thơ tiêu biểu nhất của Thơ tượng trưng siêu thực sau 1975. Thơ ông thường mang đậm màu sắc siêu thực, với những hình ảnh, ngôn ngữ kì ảo, những câu thơ mang tính triết lý sâu sắc.
Ông khai thác những cảm xúc, những khát vọng, những nỗi niềm sâu thẳm trong tâm hồn, đồng thời phản ánh những vấn đề thời đại, những biến động của xã hội.
Thơ Nguyễn Quang Thiều phản ánh sự trăn trở của một nhà thơ trước những mất mát, đổ vỡ của chiến tranh, trước những thách thức của thời đại mới.
Yến Lan: Nữ thơ của tình yêu và nỗi nhớ
Yến Lan là một trong số ít nữ nhà thơ theo đuổi dòng Thơ tượng trưng siêu thực sau 1975. Thơ của bà thường mang gam màu u buồn, lãng mạn, thể hiện những rung động tinh tế của tâm hồn nữ tính.
Yến Lan thể hiện nỗi niềm riêng tư, những khát khao, những luyến tiếc về quá khứ, về tình yêu, về những mất mát, những nỗi đau trong đời sống.
Thơ của bà cũng mang dấu ấn của những rung động tinh tế trước vẻ đẹp của thiên nhiên, của cuộc sống, đồng thời phản ánh những vấn đề xã hội, những thách thức mà con người đang phải đối mặt.
Bùi Chí Vinh: Nhà thơ của sự cô đơn và khát vọng
Bùi Chí Vinh là một gương mặt đáng chú ý trong Thơ tượng trưng siêu thực sau 1975. Thơ Bùi Chí Vinh là tiếng nói của cái tôi cô đơn, nhưng không bi quan, tuyệt vọng.
Ông phản ánh nỗi niềm cô đơn của con người trong một xã hội đang biến động, nhưng đồng thời cũng khát khao hướng tới những giá trị nhân văn, hướng tới một cuộc sống tốt đẹp hơn.
Thơ của ông mang tính triết lý sâu sắc, thể hiện những suy tư về ý nghĩa cuộc sống, về bản chất con người, về những giá trị tinh thần vĩnh cửu.
Văn hóa và xã hội ảnh hưởng đến thơ tượng trưng siêu thực sau 1975
Thơ tượng trưng siêu thực sau 1975 không chỉ là sản phẩm của sáng tạo nghệ thuật thuần túy, mà còn chịu ảnh hưởng sâu sắc của bối cảnh văn hóa, xã hội của thời đại. Các yếu tố văn hóa, xã hội này đã góp phần định hình nên những nét đặc trưng, xu hướng và chủ đề chính của dòng thơ này.
Ảnh hưởng của văn hóa truyền thống Việt Nam
Văn hóa truyền thống Việt Nam với những giá trị đạo đức, tư tưởng nhân văn, tinh thần lạc quan, ý thức cộng đồng đã ảnh hưởng sâu sắc đến Thơ tượng trưng siêu thực sau 1975.
Các nhà thơ vận dụng những hình ảnh, biểu tượng trong văn hóa dân gian, trong tín ngưỡng, tôn giáo để thể hiện những cảm xúc, suy tư của mình.
Hình ảnh sen, trúc, mai, những câu chuyện cổ tích, những bài ca dao, tục ngữ…đều được các nhà thơ vận dụng một cách sáng tạo, biến hóa.
Ảnh hưởng của chiến tranh và hậu quả chiến tranh
Chiến tranh và hậu quả chiến tranh là một trong những yếu tố quan trọng nhất định hình Thơ tượng trưng siêu thực sau 1975.
Đất nước sau chiến tranh phải đối mặt với những khó khăn, thách thức to lớn, để lại những vết thương sâu đậm trong tâm hồn người dân.
Những mất mát, đau thương, những đổ vỡ gia đình, những mất mát về vật chất lẫn tinh thần đã tạo nên một tâm trạng u buồn, chán chường trong lòng người.
Ảnh hưởng của văn hóa phương Tây
Văn hóa phương Tây, đặc biệt là văn học Anh, Pháp, Mỹ, cũng có ảnh hưởng không nhỏ đến Thơ tượng trưng siêu thực sau 1975.
Các nhà thơ Việt Nam tiếp thu tinh hoa của thơ ca phương Tây, vận dụng những kỹ thuật, phương thức sáng tạo mới mẻ trong việc thể hiện cảm xúc, suy tư của mình.
Họ đã học hỏi và tiếp thu những giá trị mới, đồng thời kết hợp hài hòa với những giá trị truyền thống của văn hóa Việt Nam để tạo nên một phong cách riêng biệt.
So sánh thơ tượng trưng siêu thực với các thể loại khác
Thơ tượng trưng siêu thực sau 1975 có sự khác biệt rõ nét so với các thể loại thơ ca khác cùng thời, tạo nên một dấu ấn riêng biệt trong nền văn học Việt Nam.
So sánh với thơ Mới
Thơ Mới với những giá trị nhân văn, tình cảm lãng mạn, ngôn ngữ trong sáng, tinh tế, đã tạo nên một dấu ấn đặc biệt trong nền thơ Việt Nam.
Tuy nhiên, Thơ tượng trưng siêu thực sau 1975 lại hướng đến những đề tài, những cảm xúc sâu thẳm, phức tạp hơn.
Ngôn ngữ của Thơ tượng trưng siêu thực cũng mang tính biểu tượng, ẩn dụ, mơ hồ, khác hẳn với ngôn ngữ trong sáng, dễ hiểu của Thơ Mới.
So sánh với thơ kháng chiến
Thơ kháng chiến thường ca ngợi tinh thần chiến đấu, ý chí kiên cường, sự hy sinh cao cả của dân tộc.
Thơ tượng trưng siêu thực sau 1975 lại tập trung khai thác những cảm xúc cá nhân, những vấn đề sâu sắc về tâm hồn con người hơn là những đề tài mang tính chiến đấu, anh hùng ca.
So sánh với thơ hiện thực xã hội chủ nghĩa
Thơ hiện thực xã hội chủ nghĩa thường đề cao vai trò của giai cấp, của Đảng, hướng đến những mục tiêu cách mạng, xây dựng đất nước.
Thơ tượng trưng siêu thực sau 1975 lại hướng vào những vấn đề riêng tư, những trăn trở, suy tư của cá nhân, thể hiện những khát vọng, những nỗi niềm sâu thẳm trong nội tâm con người.
Những chủ đề chính trong thơ tượng trưng siêu thực sau 1975
Thơ tượng trưng siêu thực sau 1975 đã khai thác nhiều chủ đề đa dạng, phản ánh những vấn đề phức tạp của đời sống, tâm hồn con người trong bối cảnh đất nước đang chuyển mình sau chiến tranh.
Chủ đề về ký ức và quá khứ
Chiến tranh đã để lại những vết thương sâu đậm trong lòng người, những ký ức về quá khứ luôn hiện hữu trong tâm trí mỗi người.
Thơ tượng trưng siêu thực sau 1975 thường khai thác đề tài này một cách sâu sắc, phản ánh những nỗi đau, mất mát, những tình cảm, suy tư về quá khứ.
Nhà thơ sử dụng những hình ảnh, ngôn ngữ siêu thực để thể hiện những hồi ức, những giấc mơ, những ám ảnh về quá khứ, về những người thân đã khuất.
Chủ đề về tình yêu và nỗi nhớ
Tình yêu và nỗi nhớ là những chủ đề phổ biến trong thơ ca, đặc biệt là trong Thơ tượng trưng siêu thực sau 1975.
Các nhà thơ thể hiện những rung động tinh tế của tâm hồn, những khát khao, luyến tiếc về một tình yêu đã mất, về những người thân yêu đã ra đi.
Ngôn ngữ siêu thực được sử dụng để diễn tả những cảm xúc phức tạp, sâu lắng về tình yêu, nỗi nhớ.
Chủ đề về hiện thực xã hội và những vấn đề thời đại
Thơ tượng trưng siêu thực sau 1975 không chỉ hướng vào thế giới nội tâm của nhà thơ, mà còn phản ánh những vấn đề của hiện thực xã hội, của thời đại.
Nhà thơ thể hiện sự trăn trở, suy tư về những thách thức, khó khăn, những mất mát, đổ vỡ sau chiến tranh, về những vấn đề về kinh tế, xã hội, về con người và vận mệnh của đất nước.
Biểu hiện ngôn ngữ trong thơ tượng trưng siêu thực
Ngôn ngữ là một trong những yếu tố quan trọng tạo nên sự độc đáo, khác biệt của dòng Thơ tượng trưng siêu thực sau 1975. Các nhà thơ đã sử dụng ngôn ngữ một cách sáng tạo, linh hoạt, kết hợp hài hòa giữa tính tượng trưng, siêu thực và tính hiện thực nhằm thể hiện những cảm xúc, suy tư, những quan niệm nghệ thuật mới mẻ của mình.
Tính chất mơ hồ, ẩn dụ và biểu tượng
Ngôn ngữ của Thơ tượng trưng siêu thực sau 1975 thường mang tính chất mơ hồ, ẩn dụ và biểu tượng. Các nhà thơ thường sử dụng những hình ảnh, chi tiết bất ngờ, kì ảo, không theo logic thông thường, để tạo ra những liên tưởng, cảm nhận đa chiều cho người đọc.
Chính sự mơ hồ, ẩn dụ và biểu tượng đã tạo nên sức hấp dẫn, sự bí ẩn, cuốn hút cho những tác phẩm thơ này.
Sự kết hợp giữa ngôn ngữ hiện thực và ngôn ngữ siêu thực
Thơ tượng trưng siêu thực sau 1975 không chỉ sử dụng ngôn ngữ siêu thực mà còn kết hợp cả ngôn ngữ hiện thực.
Các nhà thơ có thể sử dụng những hình ảnh hiện thực, những chi tiết đời thường để tạo nên sự tương phản, đối lập với những hình ảnh siêu thực, từ đó làm tăng thêm chiều sâu, ý nghĩa cho tác phẩm của mình.
Ngôn ngữ giàu hình ảnh và âm thanh
Ngôn ngữ trong Thơ tượng trưng siêu thực sau 1975 rất giàu hình ảnh, giàu âm thanh. Các nhà thơ thường sử dụng nhiều biện pháp tu từ, đặc biệt là ẩn dụ, hoán dụ, nhân hóa, để tạo nên những liên tưởng, cảm nhận sinh động, hấp dẫn cho người đọc.
Âm nhạc cũng đóng một vai trò quan trọng trong thơ, các nhà thơ sử dụng nhịp điệu, vần điệu một cách linh hoạt, tạo nên những giai điệu, những âm hưởng đặc sắc.
Thế hệ nhà thơ tượng trưng siêu thực sau 1975
Thơ tượng trưng siêu thực sau 1975 là thành quả của nhiều thế hệ nhà thơ, mỗi thế hệ với những đặc điểm riêng biệt, những sáng tạo độc đáo đã góp phần làm phong phú thêm cho dòng thơ này.
Thế hệ nhà thơ đầu tiên (giai đoạn 1975 – 1990)
Thế hệ nhà thơ này được hình thành trong bối cảnh đất nước vừa trải qua chiến tranh, đang trong giai đoạn chuyển đổi, đầy biến động.
Họ là những người chứng kiến, trải nghiệm những mất mát, đổ vỡ của chiến tranh, đồng thời cũng là những người đang khao khát xây dựng một cuộc sống mới.
Thơ của họ thường mang gam màu u buồn, chất chứa nhiều nỗi niềm, trăn trở về quá khứ, về những mất mát, về tương lai đất nước.
Thế hệ nhà thơ thứ hai (giai đoạn 1990 – 2000)
Thế hệ này ra đời trong bối cảnh đất nước đã ổn định hơn, đời sống kinh tế, xã hội có những bước phát triển mới.
Họ tiếp thu và kế thừa những giá trị của thế hệ đi trước, đồng thời cũng có những sáng tạo riêng biệt, độc đáo trong việc vận dụng ngôn ngữ, hình thức để thể hiện cảm xúc, suy tư của mình.
Thơ của họ có phần đa dạng hơn về đề tài, hình thức, có những tác phẩm thiên về tình cảm lãng mạn, có những tác phẩm phản ánh những vấn đề xã hội, những thách thức của thời đại mới.
Thế hệ nhà thơ đương đại (sau năm 2000)
Thế hệ này được sinh ra và lớn lên trong thời kỳ hòa nhập quốc tế, tiếp xúc với văn hóa, đời sống hiện đại.
Họ tiếp thu những ảnh hưởng từ văn hóa phương Tây, đồng thời cũng kết hợp hài hòa với những giá trị truyền thống của văn hóa Việt Nam để tạo nên những sáng tạo mới mẻ, độc đáo trong thơ ca.
Thơ của thế hệ này có phần đa dạng hơn về hình thức, đề tài, có sự kết hợp giữa những yếu tố hiện thực và những yếu tố siêu thực, tạo nên những tác phẩm độc đáo, ấn tượng.
Ảnh hưởng của thơ lãng mạn đối với thơ tượng trưng siêu thực
Thơ lãng mạn với những giá trị nhân văn, tình cảm lãng mạn, ngôn ngữ trong sáng, tinh tế, đã tạo nên một nền tảng quan trọng cho sự phát triển của Thơ tượng trưng siêu thực sau 1975.
Kế thừa tinh thần lãng mạn, đề cao giá trị cá nhân
Thơ tượng trưng siêu thực sau 1975 đã kế thừa và phát triển tinh thần lãng mạn, đề cao vai trò, giá trị của cái tôi cá nhân.
Các nhà thơ thường hướng vào thế giới nội tâm, những cảm xúc, những suy tư riêng tư của mình. Họ phản ánh những khát vọng, những nỗi niềm, những trăn trở của bản thân trước cuộc đời, trước những biến động của xã hội.
Sử dụng ngôn ngữ giàu hình ảnh, giàu cảm xúc
Thơ lãng mạn thường sử dụng ngôn ngữ giàu hình ảnh, giàu cảm xúc, tạo nên những bức tranh thiên nhiên, con người sinh động, hấp dẫn.
Thơ tượng trưng siêu thực sau 1975 cũng kế thừa và phát triển những đặc điểm này, nhưng đồng thời cũng kết hợp với những yếu tố siêu thực, tạo nên những hình ảnh, ngôn ngữ kì ảo, bí ẩn.
Đề cao khát vọng tự do, yêu thương và lý tưởng
Thơ lãng mạn thường thể hiện khát vọng tự do, yêu thương, lý tưởng cao đẹp.
Thơ tượng trưng siêu thực sau 1975 cũng kế thừa tinh thần này, nhưng đồng thời cũng phản ánh những khía cạnh phức tạp, đa chiều hơn của cuộc sống, của con người.
Thơ tượng trưng siêu thực và phong trào nghệ thuật đương đại
Thơ tượng trưng siêu thực sau 1975 không chỉ là một hiện tượng văn học thuần túy, mà còn gắn liền với những xu hướng nghệ thuật đương đại, cùng tồn tại, bổ sung cho nhau, làm phong phú thêm đời sống tinh thần của con người.
Sự tương đồng với nghệ thuật siêu thực
Thơ tượng trưng siêu thực sau 1975 có nhiều điểm tương đồng với nghệ thuật siêu thực.
Cả hai đều hướng tới sự phá vỡ những quy luật logic, cấu trúc lý trí, hướng tới vẻ đẹp của vô thức, của giấc mơ, của những hình ảnh phi logic, kì ảo.
Tác động đến mỹ thuật, điện ảnh và âm nhạc
Thơ tượng trưng siêu thực sau 1975 đã tác động đến nhiều lĩnh vực nghệ thuật khác, đặc biệt là mỹ thuật, điện ảnh và âm nhạc.
Các nhà văn, họa sĩ, nhạc sĩ đã vận dụng những ý tưởng, những hình ảnh, ngôn ngữ siêu thực trong các tác phẩm của mình, tạo nên những dấu ấn riêng biệt cho nền nghệ thuật Việt Nam.
Thể hiện tinh thần phản kháng và tìm kiếm bản sắc
Sự xuất hiện của Thơ tượng trưng siêu thực sau 1975 cũng thể hiện tinh thần phản kháng, tìm kiếm bản sắc của văn hóa, nghệ thuật Việt Nam.
Nó đã góp phần làm phong phú hơn, đa dạng hơn đời sống tinh thần của con người, phá vỡ những khuôn mẫu, những lối mòn cũ, hướng tới những giá trị nghệ thuật mới mẻ, độc đáo.
Phân tích một số tác phẩm tiêu biểu trong thơ tượng trưng siêu thực
Để hiểu rõ hơn về những đặc điểm, xu hướng của Thơ tượng trưng siêu thực sau 1975, cần phân tích một số tác phẩm tiêu biểu của các nhà thơ trong giai đoạn này. Các tác phẩm này không chỉ mang đậm dấu ấn của dòng thơ này mà còn thể hiện những nét đặc sắc riêng biệt của từng nhà thơ.
“Bên kia sông Đuống” của Nguyễn Quang Thiều
Bài thơ “Bên kia sông Đuống” là một trong những tác phẩm tiêu biểu của Nguyễn Quang Thiều, thể hiện rõ nét những nét đặc trưng của Thơ tượng trưng siêu thực sau 1975.
- Sử dụng hình ảnh siêu thực: Nguyễn Quang Thiều sử dụng những hình ảnh kì ảo, mơ hồ như: “sông Đuống chảy ngược”, “cánh đồng chết”, “cây đa già khóc”, “chim én bay ngược”… để thể hiện nỗi niềm mất mát, cô đơn, u buồn của con người sau chiến tranh.
- Ngôn ngữ ẩn dụ và biểu tượng: Ngôn ngữ thơ giàu hình ảnh, ẩn dụ, biểu tượng. Sông Đuống có thể là biểu tượng cho dòng chảy thời gian, cho quá khứ, cho những ký ức đau thương. Cánh đồng chết, cây đa già khóc là hình ảnh của sự hoang tàn, đổ nát, sự mất mát sau chiến tranh.
- Phản ánh hiện thực xã hội: Bài thơ không chỉ thể hiện nỗi đau cá nhân mà còn phản ánh bức tranh xã hội sau chiến tranh, sự đổ vỡ, hoang tàn của quê hương, cảnh đời lam lũ, nghèo khổ của người dân.
“Mưa mùa hạ” của Yến Lan
Bài thơ “Mưa mùa hạ” là một tác phẩm tiêu biểu của Yến Lan, thể hiện những rung động tinh tế của tâm hồn nữ tính, những khát khao, luyến tiếc về một tình yêu đã mất.
- Tình cảm nữ tính: Bài thơ thể hiện những cảm xúc da diết, tinh tế của người phụ nữ khi đối mặt với sự mất mát trong tình yêu. Hình ảnh mưa, gió, mây, trời… được sử dụng để diễn tả những cảm xúc u buồn, cô đơn, nuối tiếc.
- Ngôn ngữ giàu hình ảnh: Ngôn ngữ thơ giàu hình ảnh, sử dụng những từ ngữ giàu chất thơ, tạo nên những liên tưởng, cảm nhận đa chiều.
- Khát vọng và nỗi niềm: Bài thơ thể hiện khát vọng về một tình yêu vĩnh cửu, nhưng đồng thời cũng chất chứa những nỗi buồn, những nỗi nhớ, sự cô đơn.
“Đêm” của Bùi Chí Vinh
“Đêm” là một bài thơ đặc sắc của Bùi Chí Vinh, thể hiện nỗi niềm cô đơn của con người trong một xã hội đang biến động, nhưng đồng thời cũng khát khao hướng tới những giá trị nhân văn, hướng tới một cuộc sống tốt đẹp hơn.
- Cô đơn và khát vọng: Bài thơ thể hiện sự cô đơn của con người trong không gian đêm tối, nhưng đồng thời cũng thể hiện những suy tư, khát vọng hướng tới ánh sáng, tới những giá trị nhân văn.
- Ngôn ngữ triết lý: Ngôn ngữ thơ giàu tính triết lý, thể hiện những suy tư về ý nghĩa cuộc sống, về bản chất con người, về những giá trị tinh thần.
- Tính chất siêu thực: Hình ảnh đêm tối, sự cô đơn, những suy tư về cuộc sống…được thể hiện bằng ngôn ngữ siêu thực, tạo nên sự bí ẩn, cuốn hút cho bài thơ.
